vào năm 1952 để đề xuất “giải pháp thứ ba” bên cạnh nền thực dân của
Pháp và sự nổi dậy của Cộng sản. Edward Lansdale được cho là nguyên
mẫu của nhân vật chính trong phim, Alden Pyle. Lansdale cũng là cố vấn
của bộ phim, vốn khác xa nguyên bản cuốn sách của Graham Greene. Bộ
phim được đề tặng Ngô Đình Diệm. Trong trường hợp này, Ẩn dường như
đang làm xiếc trên dây, bởi ông vừa viết về bộ phim, vừa nghĩ về người bạn
Lansdale, và có lẽ cũng có chút lo lắng rằng người ta có thể quy chụp ông
thân Cộng vì những điều ông viết ra.
______________________
(*) Người Mỹ trầm lặng (The Quiet American) là tiểu thuyết phản
chiến của nhà văn Anh Graham Greene (1904 - 1991). Sách ra mắt tại Anh
năm 1955 và tại Mỹ năm 1956. Năm 1958, đạo diễn Joseph L. Mankiewicz
dựng bộ phim cùng tên, vớí các díẻn viên Audie Murphy, Michael
Redgrave và Giorgia Moll. Graham Greene về sau đã chỉ trích việc những
người làm phim làm đảo ngược thông điệp phản chiến mà ông đã gửi gắm
trong cuốn sách.
______________________
Bộ phim chỉ trích phe Cộng sản về những vụ đánh bom ở Sài Gòn.
“Sau thất bại của ợuân đội Pháp tại Điện Biên Phú vào tháng 7 năm 1954”,
Ẩn viết, “sự tồn tại và phát triển của quốc gia tự do Việt Nam Cộng hòa
dưới sự lãnh đạo của đương kim Tổng thống Ngô Đình Diệm đã chứng
minh rằng khái niệm 'Lực lượng thứ ba' mà ' Người Mỹ trầm lặng ' này đã
xả thân để bảo vệ, lẽ ra nên được công nhận sớm hơn”.
Ẩn tin rằng không thể nào có một sự dàn xếp ổn thỏa giữa Cộng sản và
người Pháp, và rằng “về mặt chính trị, ' Người Mỹ trầm lặng ' có thể khiến
khán giả hiểu nhầm về chính sách ngoại giao của Mỹ. Một bộ phận người
Việt Nam đã tiêm nhiễm tuyên truyền của Cộng sản và trong cuộc chiến ở
Đông Dương, người Mỹ đã tìm cách thay thế người Pháp”. Ẩn cho rằng bộ
phim này không nên chiếu ở Việt Nam.
