______________________
Nhóm này đang di chuyển bằng xe Jeep thì phát hiện một cột khói ở
Chợ Lớn. Tiến về phía khói bốc lên, họ nhanh chóng bắt gặp một dòng
người chạy trốn Việt Cộng. Các phóng viên tiếp tục đi, bỏ ngoài tai các lời
cảnh báo cho đến khi họ tới một giao lộ vắng thì bắt gặp một toán Việt
Cộng. Cantwell, lúc ấy làm tài xế, cố tìm cách quay xe lại nhưng đã quá
chậm. Khi viên chỉ huy Việt Cộng tiến lại gần chiếc xe Jeep, Birch hét lẽn,
“Báo chí”, sử dụng một từ tiếng Việt để chỉ các nhà báo. Tay súng Việt
Cộng đáp lại một cách đầy nhạo báng “Báo chí”, rồi nhả ba viên đạn từ
khẩu 45 ly vào phóng viên.(61)
Khi tôi hỏi Ẩn về những cái chết này, cũng như vụ Tư Cang giết
những người Mỹ và Nam Việt Nam trong đợt Tổng tấn công Tết Mậu Thân,
cũng như những lời khoe khoang từ đơn vị tình báo H.63 của ông rằng họ
đã giết rất nhiều người Mỹ, Ẩn đã quả quyết rằng chưa bao giờ người ta
nhìn thấy ông làm đau bất kỳ người nào. Khi tôi nói với Ẩn rằng dù điều đó
là sự thật, thì vần có người đã phải chết, ông trả lời rằng những người này là
“thương vong của chiến tranh”. Khi tôi dồn ông hơn nữa, ông đã chọn cách
gạt bỏ và bảo câu hỏi của tôi bị lạc đề, và hơn một lần nói rằng “những
người kia là bạn của tôi, tôi không bao giờ làm đau họ, nhưng trong chiến
tranh thì làm sao tránh được người vô tội gặp thảm họa. Tôi chỉ bảo vệ đất
nước của tôi”.
Sau đó, ông Ẩn bảo tôi nên đến hỏi Rufus Phillips về cái ngày mà họ
tới thăm hiện trường vụ thảm sát dân thường trong thời gian diễn ra Chiến
dịch Vành đai sắt thuộc chương trình Hợp tác của Westmoreland, một chiến
dịch do viên tướng này đề xuất vào năm 1964 nằm trong các nỗ lực bình
định hóa của MACV.(62) “Chương trình này được thiết kế để tăng cường an
ninh cũng như mở rộng sự kiểm soát và dịch vụ của chính phủ - gọi là bình
định hóa - từ Sài Gòn rồi dần mở rộng ra sáu tỉnh tạo nên một dạng đai yên
ngựa xung quanh thành phố”, Westmoreland viết trong hồi ký Báo cáo của
một người lính. “Khi các đơn vị lớn của quân địch bị đẩy xa hơn khỏi thành
