thường vào những nhà hàng sang trọng ở Sài Gòn, nay đạp xe đi thăm bạn,
khi về đèo theo những quả đu đủ xanh, thương làm sao cái nghĩa, cái tình
và tấm lòng trong sáng của một người đồng đội.
Đến năm 2006, anh trở bệnh nặng. Tôi đến thăm, anh cầm tay tôi, nói
với nụ cười vẫn hóm hỉnh như ngày nào: “Tôi với anh còn sống đến ngày
nay là nhờ may mắn chớ mình đáu có giỏi gì hơn đồng đội. Các anh vào
thành, bị bắt nhiều quá, còn hai đứa mình qua khỏi hết. Không nhờ may
mắn là gì? Chắc lá số Tử vi của hai đứa mình tốt lắm!”.
Đúng là một con người hay đùa, đùa đến tận phút chót đời mình.
Trải qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp rồi chống Mỹ, Phạm Xuân
Ẩn đã có những đóng góp lớn lao cho sự nghiệp cách mạng và qua đời ngày
20/9/2006, chỉ 8 ngày sau sinh nhật thứ 79 của mình. Giáo sư tiến sĩ sử học
người Mỹ Larry Berman đã tôn vinh Phạm Xuân Ẩn trong cuốn sách “Điệp
viên hoàn hảo” của mình. Hiện nay, bức ảnh Phạm Xuân Ẩn dắt con chó
bẹc-giê đi giữa Sài Gòn và chiếc xe Renault-4 cũ kỹ của ông được trưng
bày tại Nhà bảo tàng Tình báo quốc phòng giữa thủ đô Hà Nội.
Là bạn chiến đấu, từng sát cánh bên nhau vượt qua bao lần sinh tử giữa
Sài Gòn trong những năm ác liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ, tôi
đã làm bài thơ tiễn anh đi về cõi vĩnh hàng, có đoạn:
Đời người tình báo thế là xong
Tinh dân nghĩa Đảng, nợ non sông
Làm trai trong suốt thời ly loạn
Anh thật xứng đanh một anh hùng.
Nay anh nằm đó, anh Hai Trung
Nhớ giọng anh cười, thật ấm lòng
Những lúc hiểm nguy căng sợi tóc
Vẫn nói, vẫn cười, vẫn ung dung.
Xuân Ẩn từ nay ẩn thật rồi
Bạn bè thương tiếc mãi không nguôi
Riêng tôi nhớ mãi người đồng chí
