người anh hùng đã mất và một hướng đi cho những người ở lại từ câu
chuyện vượt qua thử thách của chiến tranh và cuộc sống khác nghiệt bằng
chính bản lĩnh và những phẩm chất nhân văn của mình. Cuốn sách của
Larry Berman đã làm được điều đó để câu chuyện về Phạm Xuân Ẩn trở
thành “một bi kịch lạc quan” và nhiều suy ngẫm, trước hết đối với người
Mỹ và sau đó là sự khác ghi, nhìn nhận lại với những người đồng chí, đồng
đội của Phạm Xuân Ẩn, và, sau đó, với nhân dân Việt Nam!
Điều cuối cùng tôi muốn nói là bài học quan trọng nhất của lịch sử rút
ra từ chiến tranh và lòng hận thù phải là hạt giống cho hòa binh, sự công
bằng, phát triển và thân thiện nảy mầm. Quá khứ là điều không thể thay đổi,
nhưng tương lai là điều có thể kiến tạo. Vì vậy, hãy dám nhìn lại quá khứ
thật trung thực như vốn những gì đã diễn ra, để có sức mạnh tạo nên sự thay
đổi cho hiện tại và tương lai Việt Nam. Vì thế, thêm một lần nữa cảm ơn
Larry Berman - với tư chất của một nhà sử học, và với tầm của một con
người - ông đã làm được nhiều việc ý nghĩa, cho một người bạn đã không
còn nữa, và cho nhân dân hai dân tộc đã từng có nhiều xung đột trong chiến
tranh, qua cuốn sách khá đầy đủ viết về một con người có nhiều bí ẩn và
sức hút mang tên: Phạm Xuân Ẩn.
Hà Nội, 2013
Dương Trung Quốc
