Karnow.
Những lời đề tặng trên hai cuốn niên giám trường học năm 1958 và
1959 tại Trường Orange Coast của Ẩn cũng thú vị không kém.
“Ẩn - tôi rất vui được quen bạn. Tôi biết rằng bạn sẽ trở nên rất quan
trọng khi trở về nước - bạn rất am hiểu nghề báo và triết học. Bạn sẽ luôn ở
trong tâm trí của tôi”, Lee Meyer.
“Tạm biệt Ẩn - thật tuyệt khi được làm quen và cùng học chung với
bạn trong năm qua. Chúc bạn đạt được sớ nguyện trong thế giới này - có lẽ
chúng ta sẽ còn ngày tái ngộ - khi đã trở thành những phóng viên nổi
tiếng”, Rosann Rhodes.
Và tôi quyết định thử thêm một lần cuối cùng nữa. Tôi khẩn khoản
thuyết phục rằng ông cần để cho một nhà sử học như tôi viết câu chuyện về
cuộc đời ông, chứ không chỉ được viết bởi những nhà báo tại Việt Nam. Tôi
đã đi nước cờ quyết định bằng cách nói rằng sẽ là thích hợp nếu để cho một
giáo sư sống ở California, tiểu bang mà ông Ẩn từng có những kỷ niệm đẹp
đẽ, viết về cuộc đời ông với tư cách là một điệp viên chiến lược trong suốt
cuộc chiến, về sự nghiệp báo chí của ông, về những năm tháng ông sống ở
Mỹ, về tình bạn của ông - câu chuyện về chiến tranh, hàn gắn và về hòa
bình. Vốn biết rõ rằng ông sẽ không bao giờ đồng ý tiết lộ những bí mật
tình báo mà ông hằng giấu kín, tôi đã không nhấn mạnh khía cạnh này của
câu chuyện.
Phạm Xuân Ẩn nhìn thẳng vào mắt tôi rồi nói, “OK”, và ông bảo rằng
ông rất tôn trọng những cuốn sách trước đây của tôi cũng như hy vọng rằng,
thông qua câu chuyện của ông, lớp trẻ người Mỹ có thể hiểu về cuộc chiến,
về lòng ái quốc, và sự ngưỡng mộ của ông đối với nhân dân Mỹ. Ông đồng
ý hợp tác với chỉ một điều kiện, đó là bảo lưu quyền được nói: “Điều này
không phải để viết vào sách bởi nó có thể làm tổn thương con cháu của
người đó, nhưng tôi vẫn kể để ông thấy được toàn bộ bức tranh, vậy xin
đừng bao giờ kể câu chuyện đó với ai hoặc nhấc đến tên người ấy”. Cho tới
ngày cuối cùng chúng tôi ở cạnh nhau, Ẩn vẫn rất lo lắng rằng một vài điều
ông nói có thể gây ra hậu quả tồi tệ không phải đối với ông, mà đối với
người khác. Trong mọi trường hợp, tôi luôn tôn trọng yêu cầu của ông.
