Đổi mới quan niệm và kĩ thuật không có nghĩa là một bước đổi mới
toàn bộ nền tảng của chúng ta; cái tôi và văn bản ưu việt cũng không phải
nói là có thể tùy ý vượt qua thời đại của chúng ta mà không ai quản. Tôi
tuyệt đối không tin một tác phẩm mà đến cả nhân dân nước ta cũng không
công nhận lại có thể đường hoàng đưa ra thế giới; tôi tuyệt đối không tin
tác phẩm của một nhà văn không có bất kì ảnh hưởng gì ở đời trước mà đời
sau lại có thể trở thành kinh điển; tôi cũng tuyệt đối không tin tác phẩm mà
đương đại không có độc giả, mà tương lai lại có một lớp người nghiên cứu
và sùng bái... .Nói lùi một bước thì, dù cho có tình trạng ấy, cũng tuyệt đối
không phải là thứ mà tôi theo đuổi và mong muốn.
Sự ra đời của Phán quyết không phải là ngẫu nhiên. Năm ngoái khi
cùng mấy đồng nghiệp đi thăm doanh nghiệp Nhà nước quy mô lớn và vừa,
vốn không ngờ công nhân lại có phản ứng mạnh mẽ trước cuộc viếng thăm
của chúng tôi như vậy. Nó khác hoàn toàn với những xưởng trưởng, giám
đốc sớm đã quen với kiểu viếng thăm này, công nhân vừa nghe thấy chúng
tôi muốn vào thăm đã vô cùng kích động, muốn thăm cái gì, họ sẽ đáp ứng
anh cái gì? Bọn họ đã nói, bao năm nay, có không ít người đến thăm hỏi
bọn họ. Có lúc những người đó đều là muốn lấy ít tiền từ doanh nghiệp,
hoặc chỉ mang ý nghĩ tượng trưng với tính chất quảng cáo. Tìm mấy xưởng
trưởng, giám đốc tín nhiệm lại biết nói năng, ngồi cùng nhau tâng bốc
thành tích huy hoàng của lãnh đạo nhà máy, tuyên dương viễn cảnh tươi
đẹp của nhà máy một cách vô trách nhiệm, rồi chụp hình ăn cơm, thế là các
bên vui vẻ, vỗ vỗ mông ra về. Chưa từng có người thực sự hỏi xem rốt cuộc
công nhân chúng tôi cần gì, nghĩ gì. Biết bao người đã hỏi đi hỏi lại chúng
tôi, nhưng vì sao họ lại không thể thử viết về công nhân chúng tôi? Biết bao
nhiêu biên kịch, đạo diễn, nhà văn, nhà nghệ thuật, tại sao chỉ dán mắt vào
đám xưởng trưởng, giám đốc và phú ông ấy? Công nhân chúng tôi không
phải là chủ nhân của đất nước sao, không phải là đối tượng để Nhà nước
dựa vào sao? Tại sao các người lãng quên, vứt bỏ chúng tôi? Tại sao các
người không thể viết ra những tác phẩm phản ánh về công nhân chúng tôi
để cho công nhân chúng tôi đọc?
