PHẬT GIÁO NGUYÊN THỦY VIỆT NAM TRONG CUỘC VẬN ĐỘNG 1963
77
nghị trước đó, Thượng tọa Thích Tâm Châu ra thông cáo thành lập
“Ủy Ban Liên Phái Bảo Vệ Phật giáo”, gồm mười ba đoàn thể Phật
giáo như sau:
“1. Tổng hội Phật giáo Việt Nam; 2. Giáo hội Thiền tịnh Đạo tràng;
3. Giáo hội Tăng già Nguyên thủy Việt Nam; 4. Giáo hội Theravāda
(người Việt gốc Miên); 5. Giáo hội Tăng già toàn quốc Việt Nam; 6.
Giáo hội Tăng già Nam Việt; 7. Giáo hội Tăng già Bắc Việt, tại miền
Nam; 8. Ni chúng bộ Nam Việt; 9. Hội Phật giáo Nguyên thủy Việt
Nam; 10. Hội Việt Nam Phật giáo Bắc Việt, tại miền Nam; 11. Hội Phật
học Nam Việt; 12. Đoàn thể Phật tử Theravda (người Việt gốc Miên); 13.
Hội Quan Âm Phổ Tế.”
21
Do đã có kế hoạch từ trước Lễ Khánh Thành Thích Ca Phật Đài
khép lại, để nguyên không giải tán, vì vậy, “tám tháng sau, Pháp nạn lan
tràn đến Sài Gòn, Ủy Ban Liên Phái nói trên đổi lại thành “Ủy Ban Liên
Phái Bảo Vệ Phật Pháp” đứng lên lãnh đạo quần chúng chống lại sự đàn áp
dã man của Ngô triều”.
22
Như vậy, mười ba đoàn thể Phật giáo gồm tất cả các đại diện Ủy
Ban chứng minh và Ủy Ban tổ chức lễ khánh thành Thích Ca Phật
Đài lập thành một “Ủy Ban Liên Phái Bảo Vệ Phật giáo”. Chúng ta
thấy đã thay đổi tên gọi, không có gì khác nhau giữa nội dung hoạt
động và bản chất. Một sự chuyển đổi hiếm người nghĩ ra, vô cùng
trí tuệ và kỳ diệu. Sự thống nhất mười ba đoàn thể Phật giáo Phật
giáo miền Nam Việt Nam đã tạo thuận lợi hơn cho sự thống nhất
ý chí và hành động hơn sau đó bằng những văn bản mà Ủy Ban
Liên Phái Bảo Vệ Phật giáo đã thể hiện. Trong thành phần Ủy Ban
Liên Phái Bảo Vệ Phật giáo, 2 thành viên: Hội Phật giáo Nguyên
thủy Việt Nam và Giáo hội Tăng già Theravāda Việt Nam (Phật
giáo Theravāda Việt Nam) đều tham gia cả. Điều đó minh chứng sự
cần thiết tổ chức lễ khánh thành Thích Ca Phật Đài của Phật giáo
Theravāda Việt Nam, đó là tạo nền tảng cốt lõi cho Phật giáo Việt
21. Thiện Hậu (2017), Hệ phái Phật giáo Nam tông Kinh Việt Nam (1938-1963), NXB Hồng Đức, tr. 87.
22. Tiểu sử Ông Nguyễn Văn Hiểu, (1971), bản đánh máy lưu hành nội bộ và trong thư viện chùa
Bửu Quang, Thủ Đức, TP.HCM, tr. 9.
