CÁC CHÙA CỔ THUỘC PHẬT GIÁO NAM TÔNG Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG
119
nơi quy tụ mọi hoạt động văn hóa, xã hội, giáo dục, tín ngưỡng, vui
chơi giải trí, nghệ thuật, âm nhạc...
Đối với đồng bào khmer, chùa không chỉ đơn thuần là nơi sinh
hoạt tín ngưỡng, mà còn là trung tâm văn hoá của cộng đồng. Các
ngôi chùa Phật giáo cổ đã đóng vai trò như một bảo tàng lịch sử,
khảo cổ, nghệ thuật... lưu giữ tất cả những giá trị vật chất, tinh thần
của người Khmer. Các di vật quý, điển hình như các bia ký, đã ghi
lại niên đại xây dựng, trùng tu chùa. Chùa cũng chính là một thư
viện lưu trữ kinh điển của Bà-la-môn giáo và Phật giáo, sách quý, các
tác phẩm văn học nghệ thuật... Một số chùa còn quan tâm đến việc
bảo tồn, phổ biến những kinh điển, giáo lý, sách báo, các tác phẩm
văn học nghệ thuật quan trọng… thông qua việc bảo quản và trưng
bày những tài liệu và hiện vật qúy trong các tủ ngay tại chùa. Chùa
Kh’leang (Sóc Trăng) còn lưu giữ một số thư tịch cổ nói về lịch
sử hình thành vùng đất Sóc Trăng. Chùa Âng hiện lưu giữ bộ kinh
Phật được viết trên lá buông. Chùa Xà Tón (An Giang) có bộ kinh
đã hơn 100 năm tuổi những vẫn còn nguyên vẹn phần chữ viết rất
rõ nét. Năm 2006, Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam xác lập kỷ lục:
“Xà Tón là ngôi chùa lưu giữ bộ kinh lá nhiều nhất Việt Nam”.
Trong truyền thống, các ngôi chùa cũng là trung tâm văn hóa
cộng đồng Khmer. Trước đây, các cơ quan văn hoá và tuyên truyền
địa phương đã trang bị cho chùa những phương tiện truyền thông
như tủ sách, báo (tiếng Việt và tiếng Khmer), loa phóng thanh, tivi
đầu video, đầu đĩa, amply.... Vào những buổi tổi hoặc các ngày lễ,
các chùa trở thành những địa điểm văn hóa của bà con Khmer trong
phum sóc, thậm chí có cả bà con người Việt, Hoa. Các Phật tử và
đông đảo bà con trong vùng cùng nhau đi đến các chùa để xem ti
vi, video, sinh hoạt văn hóa... Qua đó, đã đáp ứng một phần nhu
cầu giải trí của cộng đồng, góp phần nâng cao được mặt bằng dân
trí, giúp tuyên truyền được các chủ trương, chính sách của Đảng
và Nhà nước.
16
Đồng thời, nhà chùa còn là nơi bàn bạc những công
16. Phan An (2005), “Một số vấn đề của Phật giáo Khmer Nam Bộ hiện nay”, Tạp chí Nghiên cứu Tôn giáo, số
02/2005, tr. 38.
