PH
ẬT GIÁO NAM TÔNG TẠI VÙNG NAM BỘ
xvi
Phật đã tạo tiền đề cho sự ra đời của một số tôn giáo nội sinh ở vùng
Nam bộ. Nói cách khác, chính văn hóa Phật giáo đã trở thành mảnh
đất tinh thần phì nhiêu cho sự hình thành, phát triển và đóng góp
của các phong trào tôn giáo mới tại vùng Nam bộ. Thực tế này cho
thấy Phật giáo là mạch sống của vùng Nam bộ cần phải duy trì như
một di sản văn hóa, mặt khác, cần tiếp tục đổi mới cách hành đạo
nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của con người thời đại.
Thứ năm, về phong trào Phật giáo dấn thân. Một trong các đặc
điểm quan trọng của Phật giáo vùng Nam bộ là Phật giáo dấn thân
(engaged Buddhism), còn gọi là Phật giáo nhân gian (人間佛教)
theo cách gọi của người Trung Hoa. Sự ra đời của các phong trào
Phật giáo dấn thân tại vùng Nam bộ bắt nguồn từ nhu cầu cải cách
toàn diện phương thức tổ chức và hành đạo nhằm phát triển Phật
giáo, đáp ứng nhu cầu hiện đại của quần chúng nhân dân.
Bên cạnh việc duy trì truyền thống triết lý, giới luật và hành
trì, Phật giáo nhập thế phải hội đủ tính hiện đại và tính thực tiễn
trong sứ mệnh phụng sự nhân sinh. Chủ trương “trộn lẫn cùng thế
tục, hòa cùng ánh sáng” của các thiền sư đời Trần, hay học thuyết
“Phật pháp không lìa pháp thế gian” của Lục Tổ Huệ Năng đã được
chuyển thể thành tinh thần “Phật giáo đồng hành với dân tộc” của
các phong trào chấn hưng Phật giáo trong thế kỷ XX, trong đó, sự ra
đời của Giáo hội Phật giáo Việt Nam vào năm 1981 như hình thái
tiêu biểu của Phật giáo nhập thế.
Sự nhập thế của GHPGVN được thể hiện rõ ở chính sách “hộ
quốc an dân”, các hoạt động an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo, bài
trừ mê tín, bảo vệ môi trường, xây dựng hòa bình, song song với
việc đa dạng hóa cách phụng sự nhân sinh qua các chiều kích giáo
dục, hoằng pháp, văn hóa và quan hệ quốc tế. Đây là các cánh cửa
giới thiệu, dẫn dắt các thành phần xã hội gồm giới chính trị, giới
doanh nhân, giới trí thức, giới trẻ và giới bình dân… đến với Phật
giáo, trải nghiệm triết lý Phật, đạo đức Phật, nhằm khép lại khổ đau,
mở ra hạnh phúc.
Thứ sáu, các đặc điểm của Phật giáo vùng Nam bộ bao gồm tính tự
