VỊ TRÍ, VAI TRÒ CỦA PHẬT GIÁO NAM TÔNG KHMER Ở TÂY NAM BỘ
227
gia đình hoặc cộng đồng dù lúc vui hay lúc buồn, đều có mời các
vị sư tham gia làm lễ, đọc Kinh. Việc trang trí nhà cửa, lễ đài, chùa
của hầu hết các gia đình, phum sóc vùng dân tộc Khmer đều có ảnh
hoặc tượng của Đức Phật đặt nơi trang trọng nhất. Mọi thành viên
trong cộng đồng đều tôn thờ Đức Phật, kính trọng sư sãi. Mọi người
dân, già trẻ bé lớn ai ai cũng đều đi chùa. Từng gia đình ít nhiều đều
có đọc Kinh Phật. Đặc biệt, khi xảy ra hoạn nạn, ốm đau, tai biến
trong gia đình, trong cộng đồng, đồng bào Khmer đều cầu mong
Đức Phật độ trì: Mời sư sãi đến làm lễ, đọc kinh niệm Phật mong
cho tai qua nạn khỏi.
Phật giáo Nam tông còn góp phần trong việc bảo tồn, bổ sung và
phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc Khmer. Trước
hết thể hiện trên ngôn ngữ, chữ (Pali) của Phật giáo Nam tông
đồng thời là chữ của dân tộc Khmer. Hầu hết các lễ hội của dân tộc
đều gắn liền với sự tích của Phật giáo Nam tông như: Chôl chhnăm
Thmây, Đôntal, Ok om bok,... Các sự tích của Phật giáo gắn với lễ
hội dân tộc đều nhằm giáo dục con người hướng thiện, giữ đạo lý
trong quan hệ cuộc sống, giữa con người với tự nhiên và con người với
nhau trong cuộc sống gia đình, cộng đồng và xã hội. Việc tu học theo
Phật giáo Nam tông, việc hình thành các trường chùa, đã góp phần
nâng cao dân trí, đáp ứng các ngành nghề để có thể phục vụ cuộc sống.
Phật giáo Nam tông Khmer giữ vai trò góp phần quan trọng
trong việc làm đa dạng và phong phú thêm đối với loại hình nghệ
thuật dân tộc. Trước hết là những nét đẹp trong điêu khắc và kiến
trúc dân tộc. Thông qua những công trình xây dựng chùa, cách trang
trí trong chùa với những hoa văn độc đáo của từng công trình. Các
loại hình nghệ thuật các truyện kể, truyền thuyết nói chung đều có
màu sắc của Phật giáo và được truyền từ địa bàn này sang địa bàn
khác, từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Phật giáo Nam tông Khmer đã luôn cùng với nhân dân Nam bộ
đứng lên chống ngoại xâm vì sự tồn vong của đất nước. Tuyệt đại bộ
phận các sư sãi, đồng bào Phật tử Khmer đã thể hiện tinh thần yêu
nước nồng nàn, đó là điểm nổi bật của Phật giáo Nam tông Khmer
