CHÙA KHMER Ở NAM BỘ
309
- Tượng Phật ngồi trên rắn thần Muchalinda: tượng thể hiện lúc
Phật đang ngồi thiền định dưới gốc cây bồ đề và được rắn thần che
chở, đầu rắn phùng ra làm thành vòm mái che chở cho Đức Phật.
- Tượng Phật đi khất thực: tượng Phật được thể hiện với hình
ảnh tay ôm bình bát, dáng đứng thẳng, thể hiện đức Phật khuyến
khích người dân sống thiện.
- Tượng Phật mới sinh ra đời: thể hiện lúc Phật vừa chào đời vẫn
còn đang là một hài nhi mặc áo cà sa vàng, một tay chỉ lên trời một
tay chỉ xuống đất, đang đứng trên tòa sen. Tuy nhiên tượng Phật này
rất hiếm khi xuất hiện ở các chùa Khmer ở Nam bộ.
- Tượng Phật khổ hạnh: tượng thể hiện đức Phật đang thiền
định với cơ thể gầy gò vì đã tuyệt thực lâu này để mong tìm ra lý đạo.
Krud (Garuda, Krut): là hình tượng của một loại chim thần, có
mình là người nhưng đầu, chân và hai cánh là chim. Krud trở thành
vật trang trí không thể thiếu trong các công trình kiến trúc chùa
chiền của người Khmer Nam bộ. Chim thần Krud bắt nguồn từ thần
thoại Ấn Độ được gọi là Garuda, đây là vật cưỡi của thần Vishnu
một trong ba vị thần tối cao của đạo Bà-la-môn giáo. Krud có mặt
trong nền văn hóa Nam bộ từ rất sớm với ý nghĩa tượng trưng cho
việc chống lại cái ác bảo vệ cái thiện, hình tượng Krud trong các
ngôi chùa Khmer tại Nam bộ được các nghệ nhân thể hiện thông
qua hình ảnh với tư thế dang đôi cánh rộng như những cánh tay lực
lưỡng đầy uy nghiêm và hùng mạnh, tượng Krud thường được sử
dụng trang trí rất nhiều trong các công trình kiến trúc ở ngôi chùa
Khmer như: chánh điện, Sala, tăng xá…. Thường tượng Krud được
dựng ở chỗ tiếp giáp đầu cột với phần đuôi mái chùa như đang nâng
đỡ phần mái.
