PHẬT PHÁP CHO MỌI NGƯỜI - Trang 183

đi, hãy chỉ là cái giận, sự xung đột, hay căng thẳng. Khi làm như thế, có
nghĩa là bạn không cố gắng chuyển đổi cơn giận của mình. Bạn hoàn toàn
hòa nhập vào nó. Rồi thì tự nó sẽ chuyển đổi.

Sự chuyển đổi này rất khác với sự thay đổi - một khác biệt quan trọng. Tôn
giáo thường có khuynh hướng thay đổi con người: Họ nói "Bạn không tốt;
bạn phải thay đổi làm người tốt". Nhưng ở đây, trong quá trình đặt tên và tự
kinh nghiệm, bạn tập luyện để trở nên bớt cảm tính, bớt bị lôi cuốn bởi tất
cả những gì đi qua đầu mình. Tánh hay nóng giận sẽ giảm, sẽ bớt sức
mạnh, cho tới một lúc nào đó bạn sẽ nhận thấy sự chuyển đổi ở mình. Có
thể bạn vẫn phản ứng một cách giận dữ trước một việc gì đó, nhưng giờ
bạn có thể quán sát nó. Và người quan sát viên ngày càng sắc sảo.

Hành giả tiến đến cái Không như thế nào?
Tôi không nghĩ người ta có thể thấy tính Không, mà chỉ có thể hòa nhập
vào đó, một cách tự tại. Tính Không đơn giản chỉ là sự vắng mặt của các
phản ứng. Trong liên hệ, không có tôi, có anh, và trong tâm chúng ta không
có những sự so sánh nọ kia. Khi tất cả những thứ đó không còn, thì ta đạt
được tính Không. Thật khó diễn tả những điều ấy bằng lời. Ðó là một vấn
đề đối với nhiều người. Họ cố gắng để chứng nghiệm được tính Không.
Nhưng tu tập không phải là để được cái gì cả. Tu tập chỉ có mục đích là để
chuyển đổi được bản thân mình. Vì thế tôi thường nói với mọi người: "Bạn
không thể đi tìm cái gì đó. Bạn phải để sự chuyển hóa tự thành hình". Có
nghĩa là phải tinh tấn, khổ nhọc huân tập mỗi ngày. Tôi không bao giờ để
một ý tưởng giận hờn đi qua đầu mà không quán sát nó. Không phải là mổ
xẻ nó, mà chỉ là dừng nó lại. Phải có khả năng dừng lại, nhìn lại để quán sát
nó. Không phải để nói đó là tốt hay xấu, mà chỉ là thuần quan sát xem bằng
cách nào nó đã đến với tâm bạn.

Bà nghĩ tại sao ngày nay nhiều người tìm đến với Thiền, với Phật giáo?
Vì người ta tin rằng Phật giáo hay Thiền có thể giải thoát họ khỏi những
khổ đau, thất vọng. Khi đó họ nói: "Tôi sẽ thử hành thiền". Nhưng trừ khi