PHẬT PHÁP CHO MỌI NGƯỜI - Trang 54

cắt gốc sinh tử thì phải biết tu tập theo chánh pháp. Có nghĩa là chúng ta
phải nhận diện được sự vận hành của vòng luân hồi, những nguyên nhân
nào đã đưa chúng ta vào vòng sinh tử. Nhờ hiểu rõ ngọn ngành, chúng ta có
thể thực hiện được những điều cần thiết để thoát vòng sinh tử.
Lạt ma Tsong Khapa tóm tắt như sau: "Tôi là một đạo sĩ đã thực tập như
vậy để được giải thoát; và tôi yêu cầu tất cả những ai đang trên đường giải
thoát nên thực tập y như vậy." Vị đạo sư này đã giải thoát và khuyên chúng
ta nên thực tập như người.
Điều quan trọng trước tiên là chúng ta phải có ước muốn được thoát khỏi
luân hồi; kế đến là nhận diện luật tiến hóa trong vòng sinh tử và cuối cùng
thì cắt gốc sinh tử.
Để hiểu rõ về sự tiến hóa của chu trình sinh tử, chúng ta phải hiểu cặn kẽ về
mười hai mắt xích, và những căn nguyên của chúng phụ thuộc lẫn nhau.
Mười hai mắt xích này là nguyên nhân dẫn chúng ta chạy quanh vòng sinh
tử. Trong quá khứ, vì Vô Minh che đậy, chúng ta tích lũy Nghiệp để rồi thọ
sanh ra thân này. Trong cơn hấp hối, một tích tắc trước khi lìa đời, chúng ta
còn bám víu, không muốn bỏ cái thân, không muốn chết ... Khi sang qua
thân trung ấm, và kế đến là vào bào thai mẹ. Trứng lớn dần và những cảm
giác bắt đầu tăng trưởng. Sau đó, là sự xúc chạm, phản ứng của những cảm
thọ xuất hiện. Thế là sự đầu thai bắt đầu... cho đến lúc chúng ta già... và
những gì còn lại chỉ là kinh nghiệm của cái chết.
Trong cuộc sống hiện tại không có an lành; từ lúc sanh ra cho đến lúc chết,
chúng ta luôn luôn phải chịu đau khổ: đau đớn lúc chào đời, không hài lòng
với hoàn cảnh, gặp cảnh trái ngang, có nhiều lo lắng, sợ phải xa lìa người
thân, sợ mất của, sợ bệnh hoạn, sợ tuổi già và sợ chết.
Tất cả những vấn đề này là đều từ nơi nghiệp lực mà ra. Nghiệp có được là
từ vô minh. Bởi thế cái gốc rễ của vòng sinh tử đều bắt đầu từ Vô Minh. Sự
vô minh bắt đầu bằng cái "TA”. Cái bản ngã này không có thật. Nhưng vì
vô minh, chúng ta xem nó là thật, là thật hiện hữu. Vô Minh là nguyên nhân
của tất cả khổ đau. Chúng ta chỉ được Niết Bàn khi mà phá bỏ được Vô
Minh - gốc rễ của sinh tử. Nếu không nhổ được gốc Vô Minh, thì sẽ không
có Niết bàn. Muốn được Niết Bàn phải nhổ gốc sinh tử, do đó chúng ta phải