thực hành theo Chánh pháp. Một khi gốc sinh tử được cắt đứt thì Niết Bàn
hiện tiền. Nhưng mà một khi đạt được giải thoát, ta phải nghĩ đến những
chúng sinh khác, trong đó có cha mẹ, anh chị em trong nhiều đời nhiều kiếp
của chúng ta.
Không có một chúng sanh nào không tử tế với chúng ta dù trong kiếp này
hay kiếp khác. Ngay trong hiện tại, ít nhiều hạnh phúc của chúng ta đều tùy
thuộc vào sự tử tế của những người chung quanh. Không hẳn chỉ có loài
người, mà còn có những chúng sanh khác bị giết vì chúng ta, và một số còn
làm việc cực nhọc để cho chúng ta được sung sướng. Chẳng hạn muốn có
lúa gạo, một số côn trùng bị giết, một số người phải làm việc dưới ánh nắng
gay gắt, v...v... Do đó sự sung sướng hàng ngày của chúng ta luôn tùy thuộc
vào sự tử tế của các chúng sanh khác. Được làm người, đây là cơ hội để
chúng ta trả những ơn đó. Những con vật thì ngu dốt và không hiểu chánh
pháp. Chúng ta làm người có được cơ hội để học tập và khi đạt giác ngộ thì
chúng ta giúp những chúng sanh này được giải thoát. Chúng ta nên suy
ngẫm như sau: "Tôi nên ráng tu tập đạt đạo giải thoát để làm lợi ích cho
chúng sanh. Chúng sanh đã tử tế với tôi, và giúp đỡ tôi rất nhiều. Những
chúng sanh này đang đau khổ, trong đó biết đâu lại chẳng có cha mẹ nhiều
đời nhiều kiếp của tôi. Là con, tôi phải có bổn phận giúp đỡ... Con đường
chánh pháp là tâm từ. Và tâm từ rộng lớn là tâm Bồ Tát, với ý nghĩ muốn
thành Phật để độ chúng sanh thoát khổ. Và đây là tâm từ mà chúng ta nên
phát triển.
Mỹ Thanh
(Bài giảng này được Nicholas Ribush và Glenn H. Mullin ghi lại ở Tushita
vào ngày 4, tháng 7, năm 1979).
