Giả Bình Ao
PHẾ ĐÔ
Dịch giả: Vũ Công Hoan
LỜI CUỐI SÁCH
(Giả Bình Ao)
Thấm thoát, tôi ở thành phố đã hai mươi năm, nhưng vẫn chưa viết một
cuốn truyện nào về thành phố. Càng áy náy, tôi càng không dám viết lấy
được, thậm chí ngay đến truyện Thương Châu cũng lười viết. Theo hiểu
biết của tôi năm bốn mươi tuổi, văn chương là chuyện thiên cổ…văn
chương đâu phải là việc ai muốn viết thế nào thì viết…Nó là một câu
chuyện, thuộc trời đất đã có từ lâu, chỉ có điều mình có duyên số được hay
không. Chưa vội lấy chuyện nước ngoài làm ví dụ, hãy nói tới "Tây Sương
Ký", "Hồng Lâu Mộng", cái đạt khi đọc nói đâu có cảm thấy nó là sự bịa
đặt của nhà văn? Lơ mơ như đã trải qua, như trong cõi mộng. Văn chương
hay, hoàn chỉnh như một dãy núi, núi không cần phải đẽo gọt cũng chẳng
phải khéo léo trồng ở chỗ này một cây bạch hoa, đặt ở chỗ kia một khóm
phong lan. Sự hiểu biết này khiến tôi lâm vào cảnh khó xử, tôi coi thường
tác phẩm trước kia của mình, tôi cũng mất hết sự kính nể đối với nhiều tác
phẩm trên đời, tuy tôi biết rõ loại văn chương này xét cho cùng cũng do con
người cầm bút viết ra, nhưng tại sao dưới gầm trời có loại văn chương này,
mà tôi lại không thể viết được? Kiểm điểm lại thì trước đây mình ngưỡng
mộ nào là văn chương rực rỡ, tình cảm dạt dào, phong cách độc đáo, thật ra
lại chính là cản trở sự phát triển của nhân tài. Ma quỷ hung ác, thượng đế
cứ im đi. Kỳ tài là tuyết mùa đông sấm chớp mùa hè, đại tài là bốn mùa
chuyển đổi. Tôi đã là người bốn mươi tuổi, đến cái tuổi một ngày không
cạo mặt là khuôn mặt hoàn toàn khác lạ, không thể nói đầu óc chưa chín
chắn nhuần nhuyễn, dòng văn không trôi chảy, cho dù hòn đá thì hòn đá
cũng phải mọc một lớp rêu. Tôi đã bỏ đi dịp quan sát phát tài ăn uống chơi
bời cờ bạc mà một người thường được hưởng, vậy thì gãi để hói cả tóc, hao
tổn cả thân thể vẫn chưa ra áng văn hay quả thật tôi không có duyên số hay
sao?
