PHẾ ĐÔ - Trang 801

thưởng thức một cảnh "Vọng Nguyệt Đồ". Không biết tại sao lại nảy ra một
vế câu đối của người khác tặng tôi "Giả thuốc, giả rượu, Giả Bình Ao". Hừ!
Trên đời chốn đâu cho thoát chữ giả. Thật khi làm giả, giả cũng thật, giả
khi làm thật, thật cũng giả.
Ngày 5 tháng 7 năm 1993
Tâm sự của nhà văn Giả Bình Ao
Tôi biết không phải ai cũng đọc sách của tôi, không phải ai đọc sách của tôi
cũng thích tôi, không phải ai thích tôi cũng hiểu tôi. Sở dĩ tôi vẫn say sưa
sáng tác, cố nhiên là bởi vì tôi chỉ có thể sáng tác, y như con ong thợ trong
đàn ong mật, làm việc là ý nghĩa của tồn tại, còn bởi vì trong thời đại này,
rất nhiều câu chuyện trong nhân gian quả thật vẫn cần phải ghi lại. Lúc còn
trẻ chưa có nỗi lo thì cứ ép lo, sau khi bước sang tuổi trung niên có nỗi lo
thật sự thì lại không muốn nói. Đó là lý do tại sao mấy năm qua tôi rất hiếm
có mặt và phát biểu trước đám đông. Đàn bà vì người thích mình mà trang
điểm, kẻ sĩ vì bạn tri kỷ mà chết, còn văn học xét đến cùng là gì? Quả thật
khiến ta nghi ngờ, chẳng khác gì nghi ngờ mình từ đâu đến và sau khi chết
lại đi về đâu. Trong mung mung lung lung tôi đã nhận ra nghệ thuật là tìm
tồn tại bằng chinh phục. Nhưng tiếng hô thích ứng cứ vang dồn bốn phía,
khiến tôi chao đảo chực ngã trên chiếc cầu bắc qua khe núi. Trong hơn hai
mươi năm sáng tác, đã chứng tỏ, xét đến cùng, tôi đâu có quý tộc. Bố mẹ
tôi là người nhà quê, tôi vào ở thành phố cũng chỉ là một tiểu thị dân hoặc
đúng ra ở diện "thường thường bậc trung". Dù cho tâm linh tôi cao ngạo có
định làm phượng hoàng, theo đuổi trình độ văn học phương Tây, nhưng tôi
đã nhắc nhở bản thân, định làm phượng hoàng, thì chắc chắn sẽ mọc thành
lông gà, nó không chỉ ăn hạt sen, măng tre, mà dứt khóat phải bới sâu bọ,
cám gạo, lá rau và sỏi đá trên mảnh đất của làng quê và của thị trấn, phố
nhỏ Trung Quốc. Đừng cho rằng tôi là phượng hoàng, thì trên cây ngô đồng
không phải là vườn nhà tôi, cũng đừng cho rằng tôi là con gà, thì cứ đặt
một nắm rơm ở góc nhà là có thể làm ổ đẻ trứng. Hai điều không phải của
tôi đã quyết định sự không kích thích của tôi, quyết định luôn việc khó xử
của tôi trong sự khác loại và không cùng hội tụ. Thật đáng đời, tôi tự làm tự
chịu. Sáng tác càng làm cho hoà hợp với tầng sâu xã hội, thì sáng tác càng