Chương 8 : Luôn để ngỏ các lựa chọn
Tại sao các lựa chọn lại khiến chúng ta phân tán khỏi mục tiêu chính?
Năm 210 trước công nguyên, tướng nước Sở là Hạng Võ đưa quân
vượt sông Dương Tử để đánh quân Tần. Khi đêm xuống, quân Hạng Võ
đóng trại nghỉ trên bờ sông. Khi thức dậy, họ hoảng hốt khi thấy thuyền của
mình đều bốc cháy. Họ ráo riết truy lùng thủ phạm đã đốt thuyền, nhưng
sau đó, họ phát hiện ra chính Hạng Võ đã đốt thuyền và ông còn ra lệnh
đập vỡ hết nồi niêu.
Hạng Võ giải thích với binh lính rằng khi không có nồi niêu, không có
thuyền bè, họ sẽ không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc chiến đấu tới
cùng để giành chiến thắng hoặc bỏ mạng. Việc làm trên khiến Hạng Võ
không được lòng quân nhưng lại tạo ra một hiệu ứng tinh thần to lớn đối
với binh lính của ông : họ giương cao giáo mác, cung tên, tấn công kịch liệt
vào kẻ thù, giành chiến thắng năm trận liên tiếp và tiêu diệt gọn đại quân
nhà Tần.
Đây là một câu chuyện cá biệt bởi nó đối lập hoàn toàn với hành vi
thông thường của con người. Thường thì chúng ta sẽ không bỏ qua các cơ
hội. Nói cách khác, nếu ở vị trí của Hạng Võ, chúng ta sẽ cho lính bảo vệ
đoàn thuyền cẩn thận phòng trường hợp cần đến chúng khi rút quân; cử
một số lính chuẩn bị các bữa ăn phòng khi đoàn quân cần phải đóng quân
vài tuần, và hướng dẫn binh lính cách giã gạo làm giấy phòng khi cần giấy
để ký các điều kiện đầu hàng của Vua Tần vĩ đại (khả năng này khó xảy ra
nhất).
Ngày nay, chúng ta dốc hết sức lực để giữ tất cả các cơ hội mở ra cho
mình. Chúng ta mua những loại máy tính tích hợp nhiều chức năng chỉ để
đề phòng đến một lúc nào đó chúng ta cần đến những chức năng ưu việt đó;
mua bảo hiểm cho chiếc tivi plasma độ phân giải cao phòng khi màn hình
bị hỏng; cho lũ trẻ tham gia vào các hoạt động như : thể dục dụng cụ, chơi
dương cầm, học tiếng Pháp, làm vườn hay môn taekwondo (võ thuật Triều
Tiên) với hy vọng một hoạt động nào đó sẽ trở thành đam mê của chúng;
