sáng khi những chú gà trống đua nhau thi thố tiếng gáy nơi xóm mạc gọi
bình minh. Rồi sau đó, thắp ngọn đèn dầu , mở sách đọc to những bài học
của mình cho cả nhà nghe tiếng, cứ như là muốn thưa với cha mẹ rằng, con
đã thức và chăm chỉ học hành. Vì hiếu học tự giác như vậy, ông bà Chánh
huyện mừng lắm nên đã chăm chút việc học cho Hoà. Học xong trường
làng, luôn luôn đứng nhất lớp, năm học cuối tiểu học, bố cho Hoà theo học
trường Trung Linh và rồi học tiếp bậc thành chung ở trường Hồ Ngọc Cẩn
cạnh toà giám mục ở Bùi Chu. Chú Hoà học ở trường nào thì bố mẹ của An
cũng muốn con mình theo học cùng trường với chú để chú kèm cặp. Chú
học lớp trên, cháu học lớp dưới. Học ở bậc thành chung, tháng nào Hoà
cũng được vinh danh, ghi tên trong tấm bảng danh dự treo trên tường cạnh
góc bảng đen. Định lý, định luật của môn học Toán, Lý, Hoá, Hoà đọc
không sai sót một chữ. Học trò trường Trung Linh và Hồ Ngọc Cẩn biết
danh trò Hoà bởi thầy hiệu trưởng nêu tên Hoà - tấm gương trò giỏi siêng
năng. Nữ sinh trong lớp ở tuổi dậy thì, mái tóc dài mượt mà, ánh mắt trong
trẻo ngưỡng mộ những chàng trai giỏi giang. Hoà lọt vào tầm nhìn tự nhiên
mà kín đáo, khéo léo đưa duyên mà dịu dàng đáng yêu. Hoà còn nhớ cô gái
ấy, cặp mắt đen huyền, gương mặt trái xoan, mái tóc thoảng hương bưởi,
bao lần đứng xếp hàng vào lớp, cố ý đứng sát bên Hoà với ánh mắt lúng
liếng đưa duyên. Anh khéo léo nhích xa một chút như kẻ tự nhiên vô tình.
Tình yêu lúc này còn là vùng cấm địa mà Hoà không muốn thâm nhập, anh
có ý thức về bổn phận của mình là cắp sách đến trường học tập, chưa phải
lúc để thương để nhớ. Việc học như được đến với chân trời cùng bao điều
mới lạ, được cập bến này rồi bến khác, khơi dậy những hoài bão, chiếm
ngự toàn bộ tâm trí của Hoà. Muốn nuốt lời giảng của thầy vào bụng, Hoà
đến với những trang sách chứa đựng kiến thức. Môn Toán, Lý, Hoá với
Hoà như thách đố như mời chào vẫy gọi, nó trở thành niềm đam mê. Học
tập trở thành tình yêu và niềm vui đối với ai có ý chí và năng lực. Thế giới
học đường với những trang sách mở là nguồn dinh dưỡng nuôi những khát
vọng vươn tới những thành tựu dưới mái trường.
Con đường cái quan từ làng Xuân Giao qua Trung Linh nối liền với Bùi