Phong Tuc Tap Quan Viet Nam
Nếu là lễ đính hôn thì thay hai chữ “thành hôn” bằng hai chữ “đính hôn”. Có khi
trong thiếp báo hỷ có nói rõ con trai là trưởng nam hay thứ nam, con gái là trưởng nữ
hay thứ nữ.
* Báo hỉ
Cả việc mời khách nay cũng khác xưa:
Xưa dùng trầu cau chia cho bằng hữu họ hàng, có khi có kèm theo “thiếp báo hỷ”,
ngày nay có thiếp mời đính kèm thiếp báo hỷ.
Thiếp báo hỷ thường hai họ chung nhau, nhưng mẫu ngày xưa không giống mẫu
ngày nay. Tờ thiếp báo hỷ xưa gập đôi, hình chữ nhật nằm theo chiều ngang ở giữa là
hai chữ họ, hoặc chữ cái đứng đầu hai họ lồng nhau, một bên nhà trai, một bên nhà
gái.
Dưới đây là mẫu báo hỷ xưa:
- Bên nhà trai
“Thưa....
Thừa lệnh song đường, đến ngày... tháng... nhân được ngày lành tháng tốt, chúng
tôi làm lễ thành hôn cho con trai chúng tôi là... kết duyên với cô.... con gái ông bà....,
ở....
Lễ thành hôn sẽ cử hành thân mật tại....
Dưới đây là phần nhà gái báo hỷ:
“Thưa...
Thừa lệnh song đường, đến ngày... tháng.... nhân được ngày lành tháng tốt, chúng
tôi làm lễ vu quy cho con gái chúng tôi là... thành hôn với cậu.... con trai ông bà....,
ở....
Lễ thành hôn sẽ cử hành thân mật tại....
Nếu chỉ đính hôn, hai chữ “vu quy” sẽ được thay bằng hai chữ “đính hôn” và hai
chữ “thành hôn” bằng hai chữ “đính ước” .
Thiếp báo hỷ ngày nay gập thành ba mảnh thành hình chữ nhật theo chiều cao, và
trong thiếp nội dung giản dị hơn nhiều, thường chỉ gồm một câu:
“Chúng tôi trân trọng báo tin lễ thành hôn của các con chúng tôi....”
Trên thiếp có ghi tên điạ chỉ hai bên bố mẹ và tên các con. Muốn rõ ràng hơn, thay
vì bốn chữ các con chúng tôi là mấy chữ trưởng nam và thứ nữ chúng tôi.
Thiếp báo hỷ xưa bao giờ cũng màu đỏ, hoặc nếu màu trắng thì chữ đỏ. Ngày nay,
có ngưòi còn dùng màu hồng và cũng không in chữ hồng nữa, có khi màu trắng chữ
xanh, chữ vàng, v.v.....
* Lễ động phòng
Cũng như lễ Tơ Hồng, lễ “Động phòng” chỉ là một phần của lễ nghênh hôn.
Theo tục lệ, trước khi động phòng, một bà già, chồng còn sống và đông con sẽ làm
giường cho cô dâu chú rể để “truyền” cái may mắn của mình cho cặp vợ chồng trẻ
này.
Lễ động phòng cử hành buổi chiều hôm rước dâu sau khi khách khứa đã ra về.
Cô dâu chú rể dắt tay nhau vào phòng riêng, và cùng nhau làm lễ “hợp cẩn”.
Trong phòng đã có sẵn một mâm rượu, một cơi trầu. Hai vợ chồng cùng nhau uống
chung một chén rượu, ăn chung một mâm cơm, sau đó ăn mỗi người một miếng trầu
do cùng một quả cau, cùng một lá trầu không và cùng một thanh vỏ.
Cũng có nơi không có lễ “hợp cẩn” này, vì lúc lễ tơ hồng đôi vợ chồng đã uống
rượu ăn trầu rồi, và buổi tối đôi bên chỉ còn chuyện đuốc hoa.
Trong buổi động phòng, trước khi uống rượu hợp cẩn, cô dâu thường kiếm cách để
ngồi lên phía đầu giường ý rằng say này trong cuộc sống chung, cô sẽ được chồng
