Toan Ánh 131
Tất cả những sự kiêng cữ cũng như những điều bó buộc người mẹ phải theo, chính
chỉ vì đứa trẻ, nghĩa là vì vấn đề “thai giáo” vậy.
Sinh trai, sinh gái
Có chửa là có “tin mừng” nhất là đối với cá bà vợ mới, càng có ý nghĩa nhiều hơn.
Có tin mừng, nhưng trong lúc có chửa, nhiều bà muốn biết mình sẽ sinh trai hay sinh
gái. Đã đành rằng có hoa mừng hoa, có nụ mừng nụ, trai gái, con nàocũng là con, thói
thường ở Việt Nam, như trên đã trình bày vì vấn đề thờ phụng tổ tiên, nên trong lúc có
tin mừng, nhất là có chửa con so, hoặc là chưa sinh trai lần nào, từ người vợ đến gia
đình nhà chồng đều mong sinh được con trai. Con trai mới là người giữ dòng họ sau
này. Người xưa thường cho rằng:
“Nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô” nghĩa “Một trai là có, mười gái là không”,
và ca dao cũng đã có câu:
"Con gái là con người ta,
Con dâu mới thật mẹ cha mua về!”
Vì nóng lòng muốn biết đứa con mình đang mang trong bụng là trai hay gái, nên
các bà mẹ xưa thường đi lễ bái,xin thẻ xem bói để tìm biết sẽ sinh trai hay gái. Và
nhiều bà cầu mong sinh con trai thường cầu cúng để mong được như ý nguyện.
Theo thói tục và kinh nghiệm của thường đoán trước đứa trẻ ở trong bào thai là trai
hay gái như sau:
- Theo người Trung Hoa, mà dân ta đã tin, con trai nằm bên trái, con gái nằm bên
phải. Cứ trông bụng người mẹ, người ta đoán đứa trẻ trai hay gái.
- Khi người mẹ đang đi, người ta gọi giật lại. Nếu người mẹ quay về bên trái sẽ
sinh trai, quay về bên phải sẽ sinh gái.
- Bụng người mẹ mà kềnh càng sinh con gái, bụng gọn ghẽ sinh con trai.
- Bụng người mẹ dẹp sinh con trai, bụng tròn sinh con gái.
- Khi đứa trẻ cựa trong bụng, động ít sinh con trai, động nhiều nặng bụng sinh con
gái.
- Nằm mơ thấy những giống vật to mạnh như voi, gấu, beo, cọp sinh con trai; thấy
những giống vật yếu đuối như các loài chim, rắn rết, sinh con gái.
- Tín ngưỡng cũ còn tin tưởng ở tuổi chồng tuổi vợ, tháng có thai và tháng sinh là
những yếu tố để sinh con trai hoặc gái.
Những cách đoán ở trên, tuy là cổ truyền từ xưa, nhưng sau này dù ở thôn quê hay
thành thị, phụ nữ có thai, và cả gia đình người này, vẫn thường căn cứ theo kinh
nghiệm đoán việc sinh trai hay gái. Ngoài ra, ngày nay, trong đời sống tiếp xúc với
Tây Phương, ta lại có những lối đoán định mới như:
- Lấy chiếc nhẫn cưới của người mẹ, buộc vào sợi tóc cũng của người mẹ, rồi cầm
sợi tóc tòn ten trên rốn người mẹ. Nếu nhẫn lắc lư đưa từ bên nọ qua bên kia là con
trai, còn nếu nhẫn xoay tròn là con gái...
Tuy nhiên việc đoán định trên vẫn thiếu cơ sở khoa học. Ngày nay khoa học có
nhiều phương pháp chẩn đoán chính xác hơn.
Lâm bồn
Người đàn bà mang thai chín tháng mười ngày thì sinh, cũng có nhiều trường hợp
người đàn bà mang thai lâu hơn. Trong các truyện tích dân gian của ta thường nhắc lại
những người sinh quý tử thường mang thai lâu một cách bất thường như chuyện
Thạch Sanh, bà mẹ mang thai tới ba năm mới sinh.
Những người mang thai lâu quá thời gian chín tháng mười ngày ta gọi là “chửa
trâu”. Ngày xưa cho rằng cần phải chữa bằng những “phương thuật huyền ảo”, người
đàn bà mới có thể sinh được, mà việc chữa này phải do chính người chồng đảm nhiệm.
