Toan Ánh 89
Chén đợi cao nhân rượu nhắp chung.
Phép lạ Trường Phòng mong rút đất,
Con thuyền Từ Chỉ cắm bên song.
Tử du hà tất xin đừng nhớ,
Mong đến cùng nhau ta chữ đồng
TRÚC PHONG
Bài hoạ
Cửa ngoài tiếp được bức thư phong,
Vừa mở xem qua, biết ý trong.
Chén rượu đương chờ, hâm đã nóng,
Câu văn hãy đợi, vịnh cùng chung.
Cánh tiên ước được mà bay gió,
Đường bộ mau hơn khỏi vượt sông.
Đã nghĩa giao du đâu dám chối,
Gửi lời về trước chú gia đồng.
CHIÊU DƯƠNG (1)
Liên ngâm cũng là một lối chơi thơ thú vị. Với một đầu đề ba bốn người bạn thơ
cùng nhau ngâm vịnh mỗi người một câu cho thành bài thơ, câu nọ tiếp ý câu kia, toàn
bài không có sự mâu thuẫn, và phải lột hết ý nghĩa đề thơ.
Nói đến chơi thơ, chơi chữ phải nói đến chơi câu đối.
Câu đối gồm hai vế đối nhau, mỗi bên cùng một số chữ. Các tay hay chữ dùng câu
đối để mừng nhau, để viếng nhau và cũng có khi để mỉa mai nhau.
Xưa, nhà nhà ngày Tết đến đều có dán câu đối đỏ ở hai bên giường thờ, ở nơi tiếp
khách, ở các nơi thờ tự và ở cả ngoài cổng ngõ.
Những người chơi câu đối thường nhờ người chữ tốt văn hay viết cho. Có các bậc
đại khoa, các cụ đồ ngày xưa được nhiều người ưa chuộng nét chữ, thường cầu cạnh
xin cho bằng được đôi câu đối để về treo trong nhà, và cho là một vinh dự.
Mỗi lần Tết đến, nhất là ở ngoài Bắc, vẫn thấy các ông đồ mang giấy đỏ mực tàu
đến các góc phố để viết những câu đối Xuân bán cho thiên hạ.
Lối chơi thi văn còn thú khai bút đầu năm. Xuân mới đến, trên bàn thời khói hương
nghi ngút, trong thư phòng hoa nở mừng Xuân, nhà thơ kén giờ tốt, lấy bút mực viết
bài thơ khai bút, trong gói ghém tâm niệm của mình, hoặc tả tình tả cảnh. Lời thơ hay,
ý thơ đẹp, mảnh giấy trắng, mùi mực thơm hoà hợp với hoàn cảnh của Xuân cuả Tết.
Nhà văn nhà thơ ít ai bỏ được lệ khai bút. Làm bài thơ rồi ngâm nga, rồi gửi bạn bè,
thật cũng là một điều hứng trí.
Dưới đây là một bài thơ khai bút của thi sĩ Đông Hồ gửi cho chúng tôi nhân dịp
Nguyên Đán Giáp Thìn (1964):
Trân Trọng Gủi Toan Ánh
Xuân một lần thêm một đá vàng
Tuổi Xuân đầy đặn nguyệt tròn gương
Tơ giăng chỉ buộc bao khăng khít
Mực đậm son tươi mấy tỏ tường
Mây khói qua rồi, tan biến loạn,
Cỏ hoa còn đó ngát văn chương.
Bài thơ khai bút vần trinh trắng,
Cánh thiếp đầu năm hẹn trễ tràng.
Xuân tín lần lừa ngàn điệp thúy,
Mai hoa e ấp nụ phân phương.