- Nếu bị trừng phạt thì chắc không phải cô ta vô tội đâu?
- Hoàn toàn vô tội.
Và Nekhliudov thuật lại đầu đuôi câu chuyện với vẻ xúc động không cần
thiết.
- Đấy là trường hợp sơ suất của viên chánh án do các bồi thẩm đã trả lời
thiếu suy nghĩ.
- Nhưng những trường hợp ấy đã cớ Khu mật viện.
Khu mật viện đã bác đơn kháng án.
- Nếu Khu mật viện bác đơn thì hẳn những lý do phá án không đầy đủ. -
Ignati Nikiforovich trả lời, hiển nhiên y hoàn toàn cùng một quan niệm phổ
biến cho rằng chân lý là một sản phẩm của những phán quyết của toà án -
Khu mật viện không thể đi sâu thẩm xét lại thực chất của vụ án. Nếu quả
thật có sai lầm thì phải đệ sớ kêu lên Hoàng thượng.
- Tôi đã đệ sớ, nhưng chẳng hy vọng có kết quả gì đâu. Người ta sẽ tư hỏi
bộ Tư pháp, bộ Tư pháp sẽ lại hỏi Khu mật viện, Khu mật viện sẽ nhắc lại
lời phán quyết của mình và kẻ vô tội lại vẫn bị trừng phạt như trước.
- Điểm thứ nhất: Bộ Tư pháp sẽ không hỏi Khu mật viện, - Ignati
Nikiforovich nói, với một nụ cười khoan dung kẻ cả. - Họ sẽ tư hỏi toà án
nộp hồ sơ và nếu phát hiện ra sai lầm, họ sẽ có những kết luận thích đáng.
Điểm thứ hai: Những người vô tội không bao giờ, hay ít nhất thì cũng hiếm
khi bị trừng phạt, chỉ những kẻ có tội mới bị trừng phạt thôi. - Ignati
Nikiforovich vừa ôn tồn nói, vừa mỉm cười vẻ thoả mãn.
- Tôi thì tôi tin chắc là trái hẳn lại. - Nekhliudov trả lời vẻ ác cảm ra mặt
đối với người anh rể. - Tôi tin chắc rằng đa số những người bị kết án là vô
tội.
- Sao lại thế?
- Họ vô tội, theo đúng nghĩa đen hai chữ ấy; vô tội như người phụ nữ nầy
thì bị kết tội đầu độc; vô tội như người nông dân mà tôi mới biết gần đây,
đã bị kết tội giết người mà thực ra anh ta không hề phạm, vô tội như hai mẹ
con nhà kia bị khép vào tội đốt nhà, mà kẻ đốt nhà lại chính là tên chủ nhà,
vậy mà suýt nữa họ bị kết án đấy.
- Tất nhiên những sai lẩm của Toà án thì trước kia cũng đã có và sau nầy