PHỤC SINH - Trang 425

cũng còn có. Một cơ quan của người trần thì không thể nào mười phần
hoàn hảo cả mười được.
- Ngoài ra, đại đa số những người bị kết án đều vô tội Vì được nuôi dưỡng
trong một hoàn cảnh nào đấy, họ không coi những hành vi họ đã làm là tội
lỗi.
- Xin lỗi, không đúng đâu. Bất cứ thằng ăn trộm nào cũng biết rõ rằng ăn
trộm là xấu, rằng không nên ăn trộm, rằng trộm cắp là phi đạo đức, - Ignati
Nikiforovich nói, vẫn nụ cười bình tĩnh, tự đắc, hơi khinh khỉnh một chút,
khiến cho Nekhliudov rất đỗi bực mình.
- Không, người ăn trộm không biết thế đâu; người ta bảo anh đừng có ăn
trộm; nhưng anh ta trông thấy và biết rằng những chủ xưởng đã dùng cách
khấu đầu khấu đuôi tiền công để ăn cắp của anh ta; anh ta đều biết rằng
chính phủ với tất cả số viên chức của nó, không ngừng móc túi anh ta, dưới
hình thức thuế khoá.
- Đấy là chủ nghĩa vô chính phủ rồi đó, - Ignati Nikiforovich bình tĩnh giải
thích những lời nói của ông em vợ.
- Tôi không biết đó là cái gì, nhưng thực sự có thế nào tôi nói thế. Anh ta
biết rằng chính phủ móc túi anh ta; anh ta biết rằng chúng ta, những người
chủ ruộng đất, đã cướp bóc anh ta từ đầu, bằng cách chiếm đoạt phần ruộng
đất của anh ta, mà ruộng đất đó lẽ ra phải là của chung tất cả mọi người.
Thế rồi khi anh ta nhặt mấy cành củi khô trên đất đai đã bị chiếm đoạt đó
để về nhóm bếp, chúng ta tống anh ta vào tù và bắt anh ta phải tin rằng anh
ta là quân trộm cắp. Vậy mà anh ta biết rõ rằng quân trộm cắp không phải
là anh ta mà là kẻ đã chiếm đoạt đất đai của anh ta, biết rằng đòi lại bất kỳ
những cái gì đã bị cướp mất là một nhiệm vụ đối với gia đình anh ta.
- Tôi không hiểu, hoặc nếu tôi không hiểu, tôi cũng không thể tán đồng ý
kiến ấy được. Đất đai không thể không là tài sản của một người nào đó.
Nếu ông đem chia nó ra. - Ignati Nikiforovich bắt đầu nói, hắn bình tĩnh và
hoàn toàn tin chắc rằng Nekhliudov là người theo chủ nghĩa xã hội và yêu
cầu của học thuyết xã hội chủ nghĩa là đem chia đều ruộng đất ra, nhưng
chia đất đai như thế thì thật là ngu ngốc và hắn có thể rất dễ dàng bác bỏ.
- Nếu hôm nay ông chia nó ra thành những phần đều nhau thì ngày mai nó