PHỤC SINH - Trang 436

tiếng hô khác, và từng đôi một các tù nhân bước ra, đầu cạo trọc đội mũ
vải, vai đeo ba-lô; họ kéo lê đôi chân đeo xiềng, một tay vung vẩy còn tay
kia nâng ba-lô ở sau lưng lên.
Những tù khổ sai đàn ông đi đầu, cùng mặc quẩn dài và áo choàng xám như
nhau, sau lưng có in một chấm đen to như hình một con "át" vuông trong
cỗ bài. Trong bọn họ, trẻ có, già có, gầy, béo, xanh xao, hồng hào, rám nắng
đều có, người để rịa mép, kẻ để râu dâi, hoặc không để râu; có cả người
Nga, người Tarta, người Do Thái; tất cả bước ra trong tiếng xích loảng
xoảng, hai tay vung vẩy mạnh dạn, tưởng chừng như đã chuẩn bị đi một
mạch xa, nhưng mới bước được mươi bước, họ đứng ngay lại và ngoan
ngoãn xếp hàng bốn người nọ sau người kia:
Liền sau đó, từ cửa đi ra những người tù quần áo như thế, đầu cũng cạo
trọc, chân không đeo xiềng, nhưng tay bị cùm; đây là những người bị đày.
Họ bước ra cũng mạnh dạn, rồi cũng dừng lại và xếp hàng bốn. Rồi đến
những người bị thôn xã phóng trục. Sau đến là tù phụ nữ, cũng xếp hàng
thứ tự như vậy: đi trước là những người bị kết án tù khổ sai, mình mặc áo
dài xám, đầu bịt khăn vuông, rồi đến những người bị đi đày và cuối cùng là
người tự nguyện đi theo, họ ăn mặc, người lối tỉnh thành, kẻ lối quê mùa.
Vài người phụ nữ mang theo con nhỏ còn bú, bọc trong vạt áo choàng. Đi
theo đám phụ nữ còn có những đứa trẻ khác, con trai có, con gái có; như
những con ngựa con trong đàn ngựa, chúng nép mình vào các nữ tù nhân.
Những người đàn ông đứng lặng lẽ chỉ thỉnh thoảng mới ho, hoặc nói nhát
gừng một vài tiếng. Đám phụ nữ ngược lại, chuyện trò liên miên không
ngớt.
Nekhliudov hình như đã thoáng nhận thấy Maxlova lúc từ trong cổng đi ra,
nhưng sau đó lại mất hút ngay trong đám nữ tù nhân và chỉ còn trông thấy
có một đám đông xam xám những người dường như đã bị mất hết cả đặc
trưng của con người, đặc biệt là mất cả đặc trưng của nữ giới; họ dắt con
thơ, đeo khăn gối, xếp thành hàng nôl sau bọn đàn ông. Mặc dù tù nhân đã
được đếm ở trong sân nhà lao rồi, khi ra ngoài, những người lính áp giải lại
đếm lại, đối chiếu với những bản danh sách. Lần kiểm tra nầy khá lâu, nhất
là vì có vài người tù cứ đi đi lại lại đổi chỗ, làm cho mấy người lính rối cả