nữa. Chàng dừng lại, không ra vội cửa ga, chờ cho đám người đó đi hết. Bà
công tước cùng với cậu con trai, cô Mitxi, ông bác sĩ và người nữ tỳ đi
trước, còn lão công tước già cùng bà em vợ theo sau.
Nekhliudov đứng ở xa chỉ nghe lõm bõm thấy vài câu tiếng Pháp họ nói với
nhau. Có một câu lão công tước nói, không hiểu vì sao-xưa nay vẫn thường
xẩy ra như vậy - đã lọt vào ký ức chàng với cả âm thanh lẫn giọng nói:
- Ồ ông ta ở giới thượng lưu chân chính, giới thượng lưu chân chính! - Lão
nói về một người nào đó, giọng sang sảng, tự đắc, và cùng bà em vợ ra khói
ga; một anh nhân viên kiểm soát nhà ga và mấy người phu khuân vác kính
cẩn đi theo.
Giữa lúc đó, từ một góc nhà ga, một toán thợ chân đi giầy cỏ, mình mặc áo
da cừu: lưng đeo túi hành lý đi ra sân ga. Họ xăm xăm nhẹ nhàng đi tới toa
xe đầu tiên và định lên tàu, nhưng liền bị người kiểm soát xe đuổi xuống.
Họ vội vã xô đẩy nhau đi luôn đến toa thứ hai và sắp sửa leo lên, va cả bọc
bị vào cạnh toa và thành cửa toa xe thì lúc đó một viên kiểm soát khác
đứng ở cửa ga trông thấy, bèn quát mắng ầm lên. Mấy người đã vào trong
toa rồi vội vã quay trở ra và họ vẫn xăm xăm nhẹ nhàng đi tới toa sau là toa
có Nekhliudov. Viên kiểm soát định ngăn lại không cho lên. Họ đã đứng lại
và sắp sửa đi xa nữa, nhưng Nekhliudov bảo cho họ biết toa còn chỗ có thể
lên được. Họ nghe theo. Leo lên và Nekhliudov lên theo họ. Những người
công nhân đã định dọn dẹp chỗ ngồi, nhưng cái ông đội mũ có huy hiệu và
hai bà lớn kia lại coi việc những người công nhân nọ lên ngồi ở toa nầy là
xúc phạm đến bản thân mình, bèn cương quyết phản đối và đuổi họ đi nơi
khác. Tức thì cả toán thợ có độ hai mươi người, già có, trẻ có, mặt mũi
người nào người nấy hốc hác mệt mỏi, da sạm nắng, lập tức lại dọc theo toa
tầu đi tới chỗ khác va những bọc bị vào ghế, vào thành tầu vào cửa toa xe,
họ rõ ràng cảm thấy như mình có lỗi, và sẵn sàng đi đến chân trời góc biển
nào cũng được, ngồi xuống bất cứ chỗ nào thiên hạ bảo ngồi, dù là ngồi
trên đám cọc.
- Lại còn đi đâu nữa hả, lũ quỷ sứ? Ngồi đấy! - Một viên kiểm soát đi
ngược lại gặp họ, thét to.
- Đấy lại có chuyện! - bà trẻ nhất trong hai bà nọ nói, mụ ta tin chắc rằng