PHỤC SINH - Trang 541

nhìn vẻ mặt bỗng nhiên biến sắc, phờ phạc của Krinxov.
- Nevrov mà là con người mơ mộng ư? - Krinxov đột nhiên lên tiếng, mồm
thở hổn hển như vừa mới gào to hay hát quá lâu. - Nevrov là một người ít
có trên đời, như lời người canh cổng nhà tôi vẫn thường nói. Đúng… anh ta
có một bản chất trong sáng như pha lê, nhìn thấu qua trông thấy rõ hết cả.
Anh ta chẳng những không thể nói dối, mà ngay đến chỉ giả vờ thôi, cũng
không làm được. Không phải anh ta chỉ nhạy cảm, mà còn như người ta bị
lột da, có bao nhiêu dây thần kinh phơi cả ra ngoài.
- Phải, bản chất anh ta phong phú, phức tạp không giống như… nhưng thôi,
nói đến làm gì? - Krinxov ngừng lại, rồi cau mày, bực bội nói tiếp.
- Chúng ta tranh luận về vấn đề phải giáo dục nhân dân trước rồi mới cải
cách xã hội hay cải cách xã hội trước, rồi chúng ta tranh luận về cách thức
đấu tranh: bằng hoà bình tuyên truyền hay bằng khủng bố! Chúng ta tranh
luận, còn bọn chúng không tranh luận gì hết. Chúng nắm vững công việc
của chúng rồi, chúng cần quái gì cái chuyện hàng chục, hàng trăm người bị
chết, mà đâu có phải là những người thường! Trái lại cứ cho những người
ưu tú nhất chết cả đi, đó là điều chúng đang mong muốn. Phải, Gerxen có
nói là khi các đảng viên tháng Chạp(2) bị loại thì trình độ chung của xã hội
tụt xuống sao được? Rồi sau chính Gerxen và các đồng chí của ông bị loại
và nay, đến lượt những người như Nevrov…
- Chúng không thể tiêu diệt hết được, - Nabatov nói, giọng vui vẻ. - Bao
giờ cũng còn đủ để truyền giống lại!
- Không, không còn nữa đâu, nếu chúng ta còn thương hại chúng nó, -
Krinxov nói to hẳn lên và không chịu để ngắt lời. - Cho tôi điếu thuốc lá.
- Ồ, Anatoli, hút thuốc có hại đấy! - Maria Paplovna nói. - Đừng hút, anh ạ.
- Không, mặc tôi. - Anh cáu kỷnh nói rồi cứ châm lửa hút, nhưng bật ho
ngay và ọe như muốn nôn mửa. Rồi khạc nhổ xong, anh nói tiếp.
- Từ trước tới giờ, chúng ta làm không đúng. Đừng lý luận nữa mà hãy
đoàn kết tất cả lại, tiêu diệt chúng nó đi Thế đấy.
- Nhưng họ cũng là người, - Nekhliudov nói.
- Không. Chúng không phải là người: là người thì không ai có thể làm điều
như chúng đang làm… Không. Thấy nói người ta vừa chế ra một thứ bom