Lev Tolstoy
PHỤC SINH
Dịch giả : Vũ Đình Phòng, Phùng Uông
Chương 120
Bên ngoài, trời đầy sao lấp lánh. Đường đi trừ một đôi chỗ, bùn đã cứng lại.
Nekhliudov trở về nhà trọ, gõ vào chiếc cửa sổ tối om. Người làm công vai
rộng, chân đi đất ra mở cửa. Từ gian bên phải vọng sang tiếng ngáy ầm ầm
của những người đánh xe ngựa ngủ trọ; ngoài sân, phía trước mặt, có tiếng
rất nhiều ngựa nhai lúa mạch. Ở bên trái, là cửa vào một căn phòng sạch sẽ;
trong phòng thoảng mùi khổ ngải lẫn mồ hôi, và đằng sau bức vách, một
người phổi hẳn rất khỏe đang ngáy đều đều, nhịp nhàng; trước bàn thờ thần
tượng, thắp một ngọn đến có thông phong đỏ. Nekhliudov cởi quần áo, rải
đệm lên chiếc đi-văng, đặt chiếc gối da, rồi nằm duỗi dài, nghĩ lan man đến
những điều đã nghe hoặc trông thấy trong ngày hôm ấy. Hình ảnh đứa trẻ
gối đầu lên chân một người tù và ngủ bên vũng nước rỉ từ cái thùng phân
ra, làm chàng thấy khủng khiếp hơn tất cả. Câu chuyện với Ximonxon và
Katiusa tối hôm đó tuy thật là bất ngờ và quan trọng, nhưng chàng cũng
không nghĩ đến nó lâu.
Trong việc nầy chàng ở vào cái thế thật là éo le và không rõ ràng nên chàng
bỏ qua không nghĩ đến nó nữa. Nhưng hình ảnh những con người khốn khổ
nghẹt thở trong không khí ngột ngạt nằm bên vũng nước rỉ ở thùng phân ra
nhất là bộ mặt ngây thơ của đứa trẻ nằm ghếch lên chân một người tù khổ
sai, lại cứ luẩn quẩn trong đầu óc chàng không dứt.
Một đằng chỉ biết là ở chốn xa xôi nào đó có người hành hạ những người
khác, bắt người ta phải chịu mọi nỗi nhục nhằn, mọi sự hành hạ đau đớn,
vô nhân đạo - và một đằng, suốt ba tháng ròng, luôn luôn nhìn thấy tận mắt
các nỗi nhục nhã, các sự hành hạ đó, hai việc thật hoàn toàn khác nhau. Và
Nekhliudov cảm thấy rất rõ điều đó. Trong ba tháng nay, chàng đã nhiều
lần tự hỏi: "Mình có điên không, khi mình nhìn thấy những điều mà người
khác không nhìn thấy; hay là họ điên khi họ làm những điều mà mình nhìn
thấy đó?" Thế mà những con người ấy - họ rất đông - làm những điều mà
