“Các trò ảo thuật - hoặc trò bạc bịp - chỉ là một ẩn dụ của đời thường,
của quan hệ giữa người với người. Có những người nói và làm cùng một
lúc. Điều họ thực sự làm nằm ẩn sau ngôn từ, đặc biệt là sau cử chỉ của họ.
Và nó khác với bề nổi. Chỉ có họ mới ý thức được và điều khiển cái chu
trình ấy. Bản chất của sự việc, tức là sự thật, hầu như bao giờ cũng khác với
điều người ta vẫn thường tiếp nhận. Sự việc thực chất xảy ra ở những nơi,
những lúc khác với những nơi những lúc chúng ta vốn tin, vốn chờ đợi, vốn
hiểu. Ý định thật thường khác với những điều nói ra. Ví dụ nhé: thử nghiên
cứu về những động cơ thực thúc đẩy ai đó làm những điều mà chúng ta vẫn
hay gọi là việc tốt xem. Cậu sẽ không thích thú gì điều cậu phát hiện ra đâu.
Sự thật vốn khó chấp nhận và chỉ dành cho số ít.”
Tôi cố gắng chen lời vào, nhưng không thể. Cậu ấy phải diễn tả trọn
vẹn ý tưởng của mình, mà giờ cậu ấy mới chỉ vừa đề cập đến phần cậu ấy
quan tâm nhất.
“Cậu xem thử ví dụ khi chơi poker nhé. Ai ai ngồi vào bàn chơi cũng
là vì muốn làm hại người khác. Xấu tính là một yêu cầu không thể thiếu.
Một tay chơi tầm thường ngồi vào bàn hy vọng rằng vận may mỉm cười với
hắn và quay lưng lại với kẻ khác. Cứ thử tưởng tượng trước ván bài tay chơi
tầm thường này gặp một người - một thiên thần hoặc một ác quỷ - nói với
hắn ván ấy sẽ cho hắn thắng một số tiền lớn nhưng hắn sẽ phải chia lại nửa
số tiền thắng được. Tay chơi của chúng ta hỏi làm sao được vậy và thế là
nhận được lời khuyên đừng lo gì cả. Hắn chỉ phải quyết định: có hay không.
Nếu có, hắn phải chia đôi nửa số tiền thắng ván ấy. Thế thôi.”
“Cậu nghĩ tay chơi trong giả thuyết của chúng ta sẽ làm gì? Cậu nghĩ
hắn ta có từ chối vì nghĩ rằng biết trước mình thắng là vi phạm quy tắc chơi
poker? Cậu nghĩ có ai từ chối một đề nghị như thế không?”
Tôi cầm lấy bao thuốc châm một điếu. Sau hơi đầu tiên Francesco lột
điếu thuốc từ môi tôi rồi giữ lại cho mình. Thế là tôi châm một điếu khác
trong khi cậu ấy tiếp tục.
