từng trốn chạy chế độ Xô-viết.
Cũng xin trích đăng ít hàng ghi nhận của tôi viết trong năm 1973 về số
phận đám người đáng thương này: “Sau hai năm sống yên lành dưới quyền
các giới chức Anh, họ cứ tưởng đời sống vậy là an toàn, bảo đảm, khỏi sợ
gì hết, không ngờ số phận họ được quyết định một cách đột ngột. Không ai
ngờ họ sẽ bị bắt buộc phải hồi cư về Nga. Đại đa số trong bọn họ chỉ là
những nông dân chán ghét, chịu không nổi chế độ Bôn-sê-vích”.
Vậy mà các giới chức Anh đã tự ý quyết định số phận đám dân này, coi họ
như một hạng phạm nhân chiến tranh phải giải giao cho Nga vậy. Xưa nay
chưa hề có đám dân nào bị cưỡng bách giao nạp lại thẳng cho những người
muốn bắt giam họ như trường hợp này. Dĩ nhiên họ biết lọt vào tay nhà
cầm quyền Xô-viết là khỏi mong được xét xử gì mà tất cả đều đành chịu bỏ
xác trong quần đảo ngục tù. Quả nhiên thực tế đã xảy ra in hệt!
Ngoài đợt sóng “dân hồi cư” khổng lồ này, năm 1945 quần đảo còn tiếp
nhận một số người Balan có chân trong binh đoàn Mikolajczyk, một mớ
dân Hung, dân Ba Lan. Từ 1945 đến mấy năm sau mới lũ lượt kéo vô rất
đông đám dân gốc Ukraine có khuynh hướng quốc gia, dưới nhãn hiệu
chung là “bọn Banderovtsy”
Nếu tất cả những đợt sóng tù nói trên được kể là vĩ đại vì có đợt cả triệu
con người, ai mà nhận ra nổi những đợt sóng nho nhỏ, lẻ tẻ, đại khái như
những nhóm dưới đây.
Phụ nữ “giao du” với ngoại nhân – Trong 2 năm 1946-1947 tất cả những
đàn bà con gái từng giao thiệp với người ngoại quốc đều bị đưa đi đày hết,
chiếu điều 7/35 bị xếp loại SOE tức thành phần có thể hiểm nguy cho chế
độ.
Thanh thiếu niên gốc Tân Ban Nha – Đây là bọn nhi đồng được cha mẹ, bà
con đưa từ Tây Ban Nha sang Nga sau khi nội chiến thất bại. Được vô ký
túc xá nuôi ăn học, nhưng bọn này tỏ ra không thích hợp với đời sống xã
hội Nga. Nhiều đứa muốn trở về quê hương. Khi Thế chiến II chấm dứt thì
số nhi đồng này đã trưởng thành. Tất cả đều đi đảo chiếu điều 7/35, nghĩa
là cũng xếp loại SOE. Những đứa cứng đầu bướng bỉnh đã có khoản 6 điều
