người đã biết thế nào là máy bay, rađiô, phim ảnh.
Lần này không phải thủ đoạn độc tài của cá nhân một gã đại ác, sống thu
mình trong cung điện, mặt nào mà là một công trình của hàng chục ngàn
con người được huấn luyện chu đáo để lạnh lùng làm công việc đè đầu bóp
họng nhiều triệu nạn nhân vô tội.
Có phải thảm trạng bộc phát chỉ vì cái di truyền tính mà chúng ta bây giờ
mệnh danh là “thần tượng chủ nghĩa”? Thảm trạng đó còn rùng rợn hơn hồi
năm 1937, năm chúng ta tổ chức đệ nhất bách chu niên văn hào Pushkin
chắc? Có thể nào chúng ta lại trân tráo sắm lại những vai trò Chekhov khi
diễn tiến ra sao đã biết cả rồi? Đáng sợ là cả ba chục năm sau có đề cập tới
còn bị gạt phắt đi: “Chớ đả động chuyện đó!”. Nhắc đến niềm đau của cả
triệu con người là bị lên án “xuyên tạc lịch sử”, nói đến ý nghĩa luân lý đạo
đức là bị gán nhãn “phản tiến bộ”.
Hãy nhắc tới những lò than, lò thép những nhà máy cán thép, những con
kênh đào. Mà thôi, bỏ kênh đào đi! Hãy nhắc tới số lượng vàng mỏ Kôlyma
vậy. Mà bỏ hết đi chớ nhắc lại. Thời buổi này ta có thể nhắc đủ mọi chuyện
miễn nhắc cho khéo, “ca” cho hay.
Thật khó lòng hiểu nổi tại sao chúng ta thẳng tay gạt bỏ. Sự Phán xét của
Tôn giáo. Đồng ý là đã từng xảy ra nhiều trận Hoả thiêu tàn khốc nhưng
bên cạnh đó còn phải kể những công trình tôn kính dân lên Thượng Đế chớ.
Cũng như cứ nghe tới chế độ nông nô là chúng ta lên án có biết đâu chẳng
ai cấm nông dân làm việc mỗi ngày…cũng như chẳng ai cấm họ lễ Giáng
Sinh hát những bài Thánh ca truyền thống và lễ Ba Ngôi đàn bà con gái vẫn
có quyền kết vòng hoa mừng Chúa.
*
Nếu hiểu rằng trong ngành điều tra, thẩm vấn năm 1937 là năm đặc biệt của
ngụy tạo tội trạng và tra tấn thì sai lầm. Không phải vậy. Suốt khoảng thời
gian kế tiếp, công tác thẩm vấn chiếu điều 58 Hình Luật, chẳng bao giờ
được sử dụng để soi sáng sự thực mà giản dị chỉ là một cung cách máy móc
để tiến hành một thủ tục độc hiểm đẻ thằng nào lỡ lọt vô chỉ có cách lạy để
xin ra.
