Alexandre Soljenitsyne
Quần đảo ngục tù
Phần 1
Mật vụ mũ xanh
Có sự thực sau đây phải nhìn nhận đã lọt vô cái cơ sở khổng lồ chuyên bắt
người đêm, chịu đút đầu vô guồng máy điều tra, thẩm vấn thì tránh sao
khỏi tinh thần bị nghiền nát ra tro bụi và xác thịt tơi tử như bị thằng ăn
mày. Chịu đựng đau khổ rã rời, chìm đắm trong cơn đau thương của chính
mình như vậy thì còn lấy đâu ra sáng suốt tỉnh táo để nhận diện cho rõ ràng
để viết về những tên đao phủ mặt trắng nhợt nhạt từng xuống tay hành hạ
mình? Niềm đau khổ nội tâm đủ dâng lên ngâp ngụa, khuất lấp cả mắt bằng
không thì còn ai nhận diện những ông Mật vụ chính xác cho bằng chúng
tôi? Để các đương sự tự hoạ thì dĩ nhiên phải sai lệch rồi!
Chao ôi, trong cuộc đời tù tội ai mà quên nổi thời gian bị điều tra, thẩm
vấn? Nhớ không sót một chi tiết. Nhớ bị nộ nạt, dồn ép như điên chỉ cốt để
bật ra một bản tự thú, một chữ ký. Trái lại, ngay tên ông thẩm vấn viên là
gì, mấy ai nhớ nổi. Có coi họ là con người bao giờ?
Tôi cũng vậy. Bạn tù biết bao nhiêu đứa, nhưng vẫn nhớ. Có điều gì đặc sắc
còn nhớ kỹ. Dĩ nhiên nhớ hơn ông Đại úy Nội An Yezepov, mặc dù từng
gặp gỡ, hội diện quá nhiều lần.
Chỉ có một điểm ai cũng nhận thấy và không bao giờ quên nổi là bầu không
khí thối tha trong một nơi cực kỳ hôi tanh. Mấy chục năm qua rồi, bao
nhiêu giận dữ hờn oán lắng xuống hết cho tâm hồn bình thản, mà mỗi lần
gợi nhớ lại vẫn cứ thấy một cảm giác nhơ nhuốc, thấp hèn nơi những con
người xấu xa, đồi bại, gần như điên khùng.
Ngày xưa Hoàng đế Alexander Đệ nhị từng nhiều phen bị mưu sát, bọn
Cách mạng âm mưu lấy mạng người tới 7 lần kia mà. Một hôm người đi
thăm khám tạm Shpalernaya – cha chú của Trung ương khám đường ngày
nay và truyền lệnh cho đám quan hộ giá thử nhốt người vào cát-xô số 227
cho biết mùi vị biệt giam như thế nào. Người tình nguyện nằm cát-xô một
giờ đồng hồ chỉ cốt để tìm hiểu cảm giác của những kẻ từng bị người tống
vô cát-xô. Dù sao cũng không thể chối cãi nhà vua đã tự làm một thí
