QUẦN ĐẢO NGỤC TÙ - Trang 27

vô đây đừng hy vọng có ngày ra. Ngắn hạn nhất thông thường cũng là mười
năm chẵn.
Vậy mà như có một phép lạ, mới vỏn vẹn có mấy ngày tôi đã được tống
xuất khỏi chỗ đó và bốn ngày sau còn được đáp xe lửa, đi lại trên xe hoàn
toàn tự do, như bất cứ một du khách tự do nào!
Chỉ có mấy ngày thôi nhưng lưng tôi đã nếm mùi ổ rơm mọc sàn xà lim, sát
bên thùng phân người… mắt tôi đã thấy những con người bị đập tơi tả,
không nhắm mắt ngủ nổi… tai tôi đã nghe bao nhiêu chuyện tù ngục…
miệng nấu cơm tù. Như vậy sao tôi câm nín cho được? Tại sao trong những
phút cuối cùng của cuộc đời tự do tôi không thét lớn lên cho những đồng
bào còn bị bưng bít được hay biết sự thực?
Lúc về tới thị xã Brodniss tôi nín thinh. Có thể vì có la lên thì mấy người
Balan ở quanh tôi lúc bấy giờ cũng không hiểu gì. Về đến Bialystok, đi
ngoài đường phố tôi vẫn không lên tiếng. Cái vụ bị bắt của tôi đâu có liên
quan gì đến họ, dân Balan. Về đến ga Volkovysk tôi cũng cứ im lặng, có
thể vì chung quanh chẳng có mấy người. Đi dọc sân ga Minsk tôi vẫn
ngoan ngoãn đi dạo chơi cùng ba ông bạn Smersh coi như chẳng có chuyện
gì. Coi, cả một vùng hoang tàn đổ nát… có ai đâu.
Thế rồi về đến Mạc Tư Khoa tôi còn dẫn ba ông Phản gián đó đi vòng vo
ngược lên tới nhà ga xe điện hầm, một miệng hầm trong hệ thống xe điện
chạy dưới lòng thủ đô. Chúng tôi ngừng lại ngắm nóc nhà ga cao vút, trắng
toát lung linh dưới ánh đèn điện. Trước mặt chúng tôi là hai cầu thang cuốn
chạy song song, mỗi lần thang lên đều nhả ra biết bao nhiêu là người.
Người nào đi ngang chúng tôi hình như cũng đưa mắt ngó. Biết bao nhiêu
đợt người từ lòng đất tăm tối được thang cuốn lần lượt đưa lên vùng ánh
sáng… Tất cả đều phải đi ngang chúng tôi tối hôm đó. Tôi lên tiếng nhất
định họ sẽ nghe theo. Nhưng tại sao cho tới lúc đó tôi còn ngậm miệng?
Vẫn biết con người ta ai chẳng có sẵn cả chục lý do tại vì, bởi lẽ… để giải
thích chẳng nên hy sinh lãng.
Sự thực não nề mấy ai hay biết – mà có ai nói cho hay – là ngay giây phút
đầu tiên lọt vào tay mật vụ thì cuộc đời từ đó kể như tàn rồi… đã bị lái hẳn
vô khúc quanh tệ nhất thì có làm gì nữa cũng chẳng có thể vì vậy mà tàn