Sau này biết bao nhiêu con người tù tội, chết mất xác… mà có biết mình
phạm tội gì?
[5]
Theo Solzhenitsyn thì nội công tác, khám xét cũng là một khoa học kỹ
thuật được giảng dạy trong “cua” hàm thụ Đại học Luật khoa Alma Ata.
Tác giả đã được coi một tài liệu đề cao phương pháp khám xét, tinh thần
phục vụ cao độ của các đồng chí công an, mật vụ từng lập thành tích khám
xét tìm tang vật, không ngần ngại rỡ hai tấn phân, 8 mét khối củi tạ, 2 đống
rơm… quét sạch tuyết trên ruộng rau một nông trại, gỡ từng viên gạch
trong lò gạch, đào ao sát đáy lật hổng cầu tiêu, lục lọi chuồng gà chuồng
chó chuồng chim, rạch nệm giường băng, gở răng giả… Tài liệu còn đặc
biệt lưu ý các học viên về 2 điểm sau đây: a)Trước khi khám xét một địa
điểm phải xét người đã. Sau khi xét xong cũng phải lục lạo người để đề
phòng thủ tiêu tang vật. b) Một địa điểm đã xét rồi phải bất thần trở lại để
tái xét, bất luận đêm ngày và phải kể như chư hề xét bao giờ.
[6]
Lời chú của người dịch: Komintern là danh xưng của tổ chức Cộng sản
Đệ tam Quốc tế giữa hai cuộc thế giới đại chiến. Sau này biến thể thành
Kominform, tức Phòng Thông tin Quốc tế (Cộng sản).
[7]
Lubyanka là tên cũ của một đại lộ Mạc Tư Khoa, trụ sở trung ương và
trại giam chính thức của mật vụ. con đường này đổi tên đại lộ Dezrxinsky
nhưng danh từ Lubyanka vẫn tượng trưng cho tù ngục.
[8]
Tên tắt của cơ quan Chính trị Nhà nước thành lập năm 1922, một tổ chức
mật vụ chuyên lo công tác chính trị. Thường gọi Guépéou dù sau 1922 có
thêm vô chữ O đầu để thành O G P U. Gầy đây dân Gulag ưa gọi tắt
Gaypayóo và nhân viên sở này mang tên Gaypayóosbarik (nhấn mạnh ở
vào vần thứ 3 thành yus).
[9]
NKVD là tên bút danh xưng của Cơ quan Đặc trách Nội vụ (tức Công an
Nhân dân) áp dụng từ 1943. Từ 1943 đến 1946 cơ quan này đổi tên thành
Cơ quan An ninh Nhà nước, viết tắc NKGB.
[10]
Điều lạ nữa là hoạt động “lệch lạc” của Đại tá Travkin bữa hôm đó lại
không mang lại hậu quả phiền phức cho ông ta! Gần đây tôi còn gặp lại và
mới có dịp chuyện trò thân mật lần đầu. Ông đã lên cấp tướng, hồi hưu và
