bạn bè của đám nạn nhân từng bị người tuyên án tử hình. Mãi 1962 họ mới
dám đăng cáo phó trên mặt báo Izvestiya!
Không hiểu chiến lược gia nào đã phác hoạ trước – chắc là trên bao thuốc
lá đang hút dở – cho Krylenko một cuộc tiến binh này? Nếu cũng vì đó
chịu trách nhiệm hoạch định vòng đai phòng thủ của chúng ta hồi 1941 thì
thảo nào!
Xin đừng hiểu lầm đây là một trò chơi. Sự kiện nhà máy dệt làm căn cứ
hành quân đã được ghi ở trang 156, tập Vụ án "Đảng Kỹ thuật" ấn hành
năm 1931.
Chính sự giảm khinh cho những phần tử biết hối ngộ tốt đã khiến những
phiên toà sau tiến hành tốt đẹp và còn có ảnh hưởng quan trọng đối với
những phần tử “to đầu” như Zinoviev và Kamenev sau này.
Bản thỉnh nguyện khôi phục công quyền của Yakubovich bị bác bỏ chỉ vì
vụ án Men-xơ-vích đã “đi sâu vào lịch sử”, như một toà lâu đài cổ xây đã
quá lâu đời, không thể vì rút ra một viên gạch lẻ loi Yakubovich để có thể
bị sập đổ hết. Vì vậy còn mang bản án trong tư pháp lý lịch nhưng
Yakubovich để có thể bị ủi bằng cách được cấp một khoản hưu bổng với
tính cách cá nhân cho những hoạt động Cách mạng. Đó là một trớ trêu vĩ
đại!
Oan uổng nhất là ông nhân chứng tên Kuzma A. Gvozdev. Ông này từng
là thủ lãnh nhóm công nhân trong Ủy ban Kỹ nghệ Chiến tranh. Chỉ vì
những thành tích bị chế độ Nga hoàng cầm tù vô cớ năm 1916 mà được
Cách mạng tháng Hai giải thoát và ban chức lớn Bộ trưởng Lao động trong
chính phủ lâm thời. Có thể nói Gvozdev là một trong những “chiến sĩ vô
địch ở tù dai”: trại Cải tạo nào cũng thấy mặt! Trước 1930 không hiểu ông
ta đã bị giam bao nhiêu năm song từ 1930 trở đi thì… ở tù thường trực. Mãi
tới 1952 có nhiều người ở trại Cải tạo ra còn gặp Gvozdez ở trại Spasik tuốt
bên Kazakhstan!
Xin đừng nhầm với ông Đại tá Yukabovich thuộc Bộ Tổng tham mưu
thời đó cũng hay xuất hiện trong các buổi họp tương tự, nhân danh đại diện
của Bộ Chiến tranh.
