Tất cả những con số, bản án đều trích trong Tập số 41, Bách khoa Toàn
thư Granat, đoạn nói về cuộc đời những đảng viên Bôn-xê-vích cao cấp.
Nếu không do chính các đương sự tự thuật thì cũng là những tiểu sử chính
thức, đáng tin cậy.
Koba là bí danh trong Đảng của Stalin mà chỉ vài người thân cận nhất,
từng sát cánh hoạt động từ lâu mới biết nổi.
Chỉ vì tật lãng tai, trước đông đủ Trung ương Đảng dám cẩn thận hỏi
gặng lại câu này mà chính Ordzhonikidze sau đó cũng bị lãnh một viên.
Bà vợ Bukharin còn quá trẻ! Mới có 22 tuổi và mới đầu năm vừa hạ
sanh một cậu quý tử.
Nội vụ này cho thấy “nhân chứng” Molotov quan trọng là nhường nào,
có thể soi sáng bao nhiêu sự kiện lịch sử còn mờ ám! Vậy mà cứ đụng nhắc
tới là người ta lại yêu cầu: “Hãy kính trọng tuổi già, hãy để ông ta yên!”.
Hỏi hai người còn thân thiện có những lần thử vật nhau chơi với sự hoan
hô cổ võ của nhiều đồng chí trong Trung ương Đảng. Luôn luôn Stalin bị
Bukharin cho nằm đài rất lẹ: Sức mấy chống lại ông thợ săn kiêm cây lý
thuyết Đảng? Có lẽ vì vậy mà đàn anh Bukharin bị chú Koba “vờn mồi”
mãi rồi mới cho chết hẳn.
Sau cùng người chết không phải là Vlasov mà lại là Klyugin. Hắn mắc
kẹt trong vụ Yezhov là bị một mật báo viên cắt cổ trong khám.
