QUẦN ĐẢO NGỤC TÙ - Trang 517

đúng cách hấp tẩy vệ sinh!). Cũng tắm nhưng tắm xong tù phải ở truồng,
chân đất chạy trên tuyết mới lấy được quần áo mặc vô, như ở trại giam Ty
phản gián, Mặt trận Byelorussia ở Brodnica năm 1945.
Đặt chân vô khám tạm anh sẽ nhận ra ngay những nhân vật mà anh phải
tiếp xúc không phải là người nhà nước, giám thị hay sĩ quan chuyên nghiệp
là những người ít nhất lúc hành nghề cũng tôn trọng luật nhà nước. Cấp
thẩm quyền ở đây toàn thứ được đề bạt vào làm việc nhà lao, những khuôn
mặt rất quen thuộc với anh từ trên toa xe Stolypin nhưng nơi đây họ sạch
sẽ, chỉnh tề và nghiêm trang hơn nhiều. Mấy ông bạn blatnye chớ ai khác.
Bọn họ thì thằng sếp phòng tắm có thể chào đón vô duyên hạ cấp: “Rước
quý ngài Phát-xít đi tắm chơi”, thằng cắt cử công tác tay cầm bản phân
công tò mò, soi bói nhìn từng tên coi “thằng nào, nghề gì”. Thằng huấn
luyện viên cuốn tròn tờ báo đập đập vào đùi mà mắt vẫn không ngừng
“chiếu tướng” bên trong ba lô! Nghĩa là được đề bạt vào chức vụ thầy chú
nhưng cái đuôi blatnye của họ vẫn sờ sờ: Thấy vật gì có thể chứa đựng
những món đồ bóc lột được là động lòng tham ngó sững như muốn qua lớp
vỏ. Làm công việc của thầy chú dĩ nhiên tha hồ đi lại. Đâu phải thằng tù
nữa. Đó là người làm việc nhà nước, tư cách và long trọng đủ để thay mặt
nhà nước áp dụng kỷ luật nhà tù. Quan sát kỹ thì đấy mới là thành phần bần
cố tiêu biểu Nga, chính gốc bố cu mẹ đĩ. Cũng hai lỗ mắt, hai lỗ mũi như ai
nhưng lỗ miệng kên kên rõ: Đó là chuyện bộ phận chuyên môn ăn đớp và
phát ngôn những danh từ đặc biệt nhà nghề.
Phải hiểu tổ chức nhà lao. Có nhân viên phụ trách là phải có lương nhà
nước: Tại sao ông Quản đốc ma lanh không bỏ túi một mớ lương nhân viên
(sau khi đã chia chác) và “đề bạt” các anh em blatnye vô làm thế chân nhỉ?
Chỉ cần vẫy tay một phát thì anh em xung phong thiếu gì? Đâu cần lương
tháng. Chỉ đòi hỏi được quyền được ở lại khám tiếp nhận để tha hồ ăn trên
ngồi trước, khỏi phải đi nông trường hay công trường Mỏ là được. Do đó
dần dà các khám tạm đều có nguyên một bộ phận hành sự blatnye: Văn
phòng thì có đủ thư ký, kích thước, thủ kho. Cán bộ thì sếp phòng tắm, sếp
hớt tóc, sếp thợ may, sếp bếp, sếp cầu rửa, ngành nào cũng có sếp, có huấn
luyện viên! Trên giấy tờ họ cũng vẫn là tù, vẫn có danh sách trong xà lim