QUẦN ĐẢO NGỤC TÙ - Trang 564

quặt tay sau lưng, khỏi ngồi bệt xuống đất đếm đầu, khỏi lột truồng ra xét.
Lính hộ tống coi bộ nể vì, thân thiện. Có bắt buộc phải cảnh cáo theo thủ
tục áp tải cũng chỉ nhẹ nhàng:
“Ông bạn đừng chạy hoảng nghe? Buộc lòng tụi tôi phải nổ đấy! Tụi tôi
thằng nào trong túi chẳng có súng sáu lên đạn sẵn? Tụi tôi phải dặn hờ
trước vậy để ông bạn đi đứng cho tử tế, tự nhiên, đừng để bà con thấy đang
bị áp giải.”
Tôi đã được đãi ngộ tốt như thế đó! Vậy thì gây rối làm chi cho sứt mẻ mối
liên hệ lưỡng lự giữa nhà nước và công dân?
Phải nói là cuộc đời tù tội của tôi “lên hương” sau bữa ra sắp hàng trong
toán thợ mộc. Coi, mới làm thợ có ít ngày mấy ngón tay quen cầm bào đục
đã muốn co quắp, duỗi ra thấy ngượng nghịu rồi! Gã cặp rằng ban mộc kéo
tôi sang một bên rỉ tai: “Anh bạn, in hình có lệnh của Bộ trưởng Nội vụ thì
phải.”
Tôi choáng người: Lệnh gì đây? Lúc tan hàng mấy gã Công vụ, có vai vế
nhà lao bèn bu lấy tôi. Kẻ thì: “Chắc anh bị một củ nữa quá” nhưng mấy
người khác nhất định: “Trả lại tự do”. Có lệnh Bộ trưởng Nội vụ, đồng chí
Kruglov đâu phải chuyện chơi? Ngay tôi cũng chẳng biết mịnh sắp bị
chồng thêm án, hay phóng thích nữa! Tôi quên khuấy vụ phái đoàn Trung
ương tới Trại cỡ nửa năm trước chỉ thị lập hồ sơ kiểm tra. (Hồi đó chiến
tranh vừa dứt, con dân quần đảo có lệnh kiểm tra hết. Trại nào cũng có chỉ
thị xúc tiến gấp, nhưng đã hoàn thành thế nào được?)
Hình như trong bảng lược giải cá nhân của từng thằng Zek mục quan trọng
nhất là “nghề nghiệp, chuyên môn”. Thằng nào chẳng tính toán trong đầu,
xét coi nghề gì có giá nhất trong Quần đảo là tương đại vào? Nào thợ hớt
tóc, thợ may, thủ kho, thợ làm bánh, Riêng tôi, sau khi nhíu mày suy nghĩ
một chút, thản nhiên điền vô ô trống: Vật lý nguyên tử. Sự thực tôi có nghề
này bao giờ! Mớ kiến thức nguyên tử loanh quanh “những điều nghe thấy”
ở Đại học từ thời tiền chiến. Tối đa trong đầu tôi cũng chỉ có năm bảy ký
hiệu nguyên tử vớ vẩn, mấy phương trình loạc choạc. Nhưng tôi cứ khai
bừa vật lý học nguyên tử, vì năm ấy mới là 1946 còn cần ban nguyên tử
quá mà. Vả lại tôi có đặt nặng vấn đề kiểm tra lý lịch, hồ sơ quần đảo đâu?