chúng, là kẻ thù của bà, bắt tay với ngoại bang. Bởi thế, trong cả lần trước
và lần sau, bà sẽ an toàn hơn nếu không bị dân chúng căm ghét, chứ không
phải nhờ có các pháo đài. Khi xem xét tất cả những điều này, tôi đánh giá
cao cả những người xây pháo đài lẫn nhưng người không xây, và tôi chê
trách những ai vì tin vào bản thân mà ít quan tâm đến chuyện bị dân chúng
ghét bỏ.
Trong cuộc xung đột giữa hoàng đế La Mã và Giáo hoàng tại Italia thời Trung cổ, những người
theo phe Guelf ủng hộ Giáo hoàng. Trong khi đó, những người theo phe Ghibelline hậu thuẫn hoàng
đế. Tuy nhiên, những tranh đoạt giữa các nước đã hòa lẫn với các mâu thuẫn cục bộ nên một phe sẽ
tấn công với sự ủng hộ của Giáo hoàng nếu đối thủ của họ nhận sự giúp đỡ của hoàng đế, và ngược
lại.
Pandolfo Petrucci: Cai trị Siena từ cuối thế kỷ 15 cho tới khi chết năm 1512. Machiavelli đã
tới lâu đài của Pandolfo Petrucci nhiều lần khi thực hiện các sứ mệnh ngoại giao.
Người bị Giáo hoàng Sixtus IV đuổi khỏi Città di Castello năm 1474. Vitelli đã giành lại quyền lực
vào năm 1482 nhờ sự giúp đỡ của người Florence và ông đã phá hủy hai pháo đài do Giáo hoàng xây
dựng.
Guido Ubaldo: Guidobaldo da Montefeltro, Công tước Urbino (1472-1508) bị Cesare
Borgia tống khỏi Urbino năm 1502 chỉ sau một thời gian ngắn đã trở lại và phá hủy các pháo đài của
thành phố này. Triều đình của ông là nguồn cảm hứng cho cuốn Câu chuyện triều thần của
Castiglione.
Gia tộc Bentivogli: bị Giáo hoàng Julius II đuổi khỏi Bologna năm 1506, quay lại
nắm quyền năm 1511.
Nữ bá tước Forlì: tên thật là Caterina Sforza Riaro, cháu gái của Ludovico
Sforza II Moro, đã trốn tại pháo đài Forlì sau khi chồng bà là Girolamo bị ám sát năm 1498 cho đến
khi người anh em họ tới cứu. Cesare Borgia chiếm Forlì và Imola từ tay bà năm 1500.