21
QUÂN VƯƠNG TẠO NÊN UY DANH NHƯ THẾ NÀO?
K
hông gì có thể làm cho bậc quân vương được kính trọng hơn là một
sự nghiệp vĩ đại và trở thành một tấm gương tốt. Chúng ta có trong thời đại
của mình một nhân vật là Ferdinand xứ Aragon, Đức vua hiện thời của Tây
Ban Nha. Ngài hầu như được xem là một tân vương bởi vì, nhờ vào tên tuổi
và vinh quang, ngài đã từ địa vị của một ông vua tầm thường trở thành vị
vua lỗi lạc nhất của một vương quốc Kitô giáo; và nếu xem xét các hành
động của ngài thì có thể thấy chúng là vĩ đại và một số là phi thường. Khi
vừa lên ngôi, ngài đã tấn công Granada, và hành động táo bạo này đã trở
thành nền tảng cho quyền lực của ngài. Ban đầu ngài hành động một cách
yên lặng và không e ngại bất cứ sự cản trở nào, ngài khiến tâm trí của các
lãnh chúa xứ Castile bị chiến tranh choán hết và không còn quan tâm đến
các cải cách; vì thế họ không biết là bằng cách đó ngài đã dành được quyền
lực và uy thế lớn hơn họ. Ngài có thể duy trì quân đội của mình bằng tiền
của Giáo hội và của dân chúng, và nhờ cuộc chiến kéo dài đó mà đặt nền
móng cho khả năng quân sự, điều đã làm nên tên tuổi ngài.
Hơn nữa, luôn sử dụng tôn giáo như cái cớ để có thể thực hiện những âm
mưu lớn, ngài tận lực đánh đuổi và quét sạch gia tộc Moors khỏi vương
quốc của mình với một sự độc ác nhuốm màu sùng đạo; không thể có một
ví dụ nào đáng khâm phục hơn và hiếm hoi hơn. Với cùng một chiêu bài
như vậy, ngài tấn công Phi châu, ngài chiếm nước Ý, cuối cùng ngài tấn
công nước Pháp; và bởi thế nên những thành quả và âm mưu của ngài luôn
vĩ đại, và chúng giữ cho đầu óc của dân chúng ở trạng thái lo lắng và kinh
ngạc, rồi bị choáng ngợp bởi những thành quả và âm mưu đó. Và các hành
