khăn, bởi họ có hào sâu và tường cao, có pháo binh hùng hậu, và luôn dự
trữ lương thực, nước uống và chất đốt đủ cho một năm trong các kho
chung. Hơn nữa, để giữ cho dân chúng yên ổn và không xa rời chính
quyền, họ luôn có cách để tạo ra công ăn việc làm cho cộng đồng ở những
nơi công việc đã quen thuộc và là thế mạnh của mọi người, và người dân
được hỗ trợ để theo đuổi các việc làm đó; họ cũng tổ chức rèn luyện quân
sự cho mọi người, hơn thế nữa, họ có nhiều sắc lệnh để duy trì hoạt động
đó.
Bởi vậy, vị quân vương nào có một thành lũy mạnh, và không biến mình
thành kẻ bị ghê tởm, thì sẽ không bị tấn công, hoặc nếu có bất cứ kẻ nào tấn
công thì ngài cũng chỉ thất bại khi bị thất sủng; một lần nữa, bởi vì mọi thứ
trên thế giới này là rất dễ đổi thay nên gần như không thể giữ một đội quân
cả năm trên chiến trường mà không bị quấy rầy. Và ai đó có thể nói lại: nếu
người dân có tài sản nằm ở ngoài thành và thấy nó bị thiêu rụi thì họ sẽ
không bình tĩnh được nữa, để rồi cuộc bao vây dài và lợi ích cá nhân sẽ làm
cho họ quên quân vương đi; khi đó tôi có thể trả lời rằng vị quân vương đầy
quyền lực và can đảm sẽ vượt qua những khó khăn như thế bằng cách lúc
này thì cho những người dân đó niềm hy vọng rằng tình trạng tệ hại sẽ
không kéo dài, lúc khác thì làm cho họ sợ sự độc ác của kẻ thù, sau nữa là
bảo vệ mình một cách khéo léo trước những kẻ có vẻ quá liều lĩnh.
Hơn nữa, rất tự nhiên, kẻ thù khi vừa đến sẽ đốt phá và hủy hoại xứ sở
lúc mà tinh thần của người dân còn rất cao và sẵn sàng bảo vệ đất nước; và
vì vậy, quân vương không nên chần chừ; bởi vì sau một thời gian, khi mà
tinh thần nguội lạnh, sự tàn phá đã xong xuôi, thì vấn đề xảy ra mất rồi và
không còn giải pháp nào nữa; và bởi vậy nên người dân sẵn sàng đoàn kết
với quân vương, là người mà lúc ấy coi như chịu trách nhiệm với họ về
việc nhà cửa của họ có bị đốt phá và tài sản của họ có bị hủy hoại khi nằm
dưới sự bảo bọc của ngài hay không. Bản chất của con người là cảm thấy
mắc nợ với những lợi ích mà họ cho đi cũng nhiều như với những lợi ích
mà họ nhận về. Vì thế, nếu mọi thứ được xem xét kỹ lưỡng thì sẽ là không
khó cho một quân vương khôn ngoan để giữ cho ý chí của người dân vững
