QUÂN VƯƠNG - THUẬT TRỊ NƯỚC - Trang 17

về tác phẩm này trong bốn thế kỷ qua. Khi tác phẩm ra đời, mục đích thực
tiễn ban đầu của Quân vương đã thay đổi, nhưng cách xử lý tận gốc rễ và
triệt để các vấn đề cơ bản về triết học và chính trị vẫn luôn hấp dẫn độc giả,
cho dù phần nhiều trong số họ không ý thức được mục tiêu chính trị thực tế
mà Machiavelli ngầm đưa ra trong luận điểm của mình.
Mặc dù chứa đựng nhiều khái niệm cơ bản về triết học chính trị của
Machiavelli nhưng tác phẩm này không phải là một sự trình bày hệ thống,
hoàn hảo tất cả các quan điểm của ông về bản chất của chính trị. Do mục
đích trước mắt của ông, các tiên đoán lý thuyết của Machiavelli về bản chất
của vương quốc và người cai trị nêu ra trong tác phẩm này, về mặt nào đó,
vẫn còn những hạn chế nhất định. Đó là thuyết phục gia đình Medici khởi
xướng một cuộc thập tự chinh chống lại những kẻ xâm lược “man rợ” đã
can thiệp vào cuộc sống của người Italia kể từ cuộc xâm lược của nước
Pháp năm 1494, sự kiện đã biến Italia thành bãi chiến trường của châu Âu.
Đồng thời ông mong muốn gia đình Medici có thể thống nhất được các
vương quốc, lãnh địa và các nước cộng hòa trên bán đảo Italia.
Trong khi đưa ra những lời khuyên thực tế và mục tiêu chính trị cụ
thể cho dòng họ Medici, Machiavelli sử dụng khuôn khổ truyền thống các
bài giảng chủ nghĩa nhân văn thời Trung cổ để bàn về bản chất của sự lãnh
đạo chính trị.
Như chính ông đã nói : “Tìm tòi về bản chất của một vấn đề thì phù
hợp hơn là việc tưởng tượng ra vấn đề đó … Có một khoảng cách giữa việc
sống như thế nào trên thực tế và cách mà người ta phải sống thế nào.
Người nào từ bỏ những gì đáng lẽ đã làm trên thực tế để thực hiện những
gì phải làm thì sẽ bị diệt vong chứ không phải là được bảo toàn”(Chương
XV). Những người cùng thời với Machiavelli vốn đã quen với hình ảnh lý
tưởng của những nhà cai trị nhân đức theo đường lối Cơ Đốc giáo, hẳn sẽ
bàng hoàng trước quan điểm mạnh mẽ của ông về một quân vương vượt ra
khỏi đạo đức và tư tưởng truyền thống.
Việc xuất bản cuốn Quân vương đã gây ra một cuộc tranh luận phức
tạp về những hàm ý lý thuyết và tư tưởng của tác phẩm này, vượt xa những
tranh luận về mục tiêu chính trị tức thời và mối liên hệ của tác phẩm với