trùm tư bản hàng đầu kiểm soát các đế chế đang nảy nở và thường gồm ít
nhất một, nhưng thường cả bốn, loại doanh nghiệp sau: bệnh viện địa
phương, trường học, khách sạn và báo địa phương. Một trong những vị chủ
nhiệm báo hàng đầu của Ấn Độ gần đây đã chỉ ra cho tôi thấy rằng quy luật
tứ trụ này hiện nay ứng cả với các tay trùm tư bản địa phương ở các đô thị
tương đối nhỏ. Lý do thật đơn giản. Hầu hết mọi người đều hiểu rằng nhận
hối lộ bằng tiền mặt là sai, nhưng ít ai ở Ấn Độ thấy có vấn đề gì lớn trong
việc nhận quà tặng bằng hiện vật, thậm chí đắt giá như chế độ điều trị y tế
miễn phí cho người thân trong gia đình, tiền học miễn phí cho con em, tiệc
cưới miễn phí tại khách sạn cho con cháu, hoặc được đưa tin quảng bá về
doanh nghiệp hoặc tham vọng chính trị ở địa phương.
Các doanh nghiệp phụ trợ này được coi là những khoản đầu tư không
sinh lợi nhưng cần thiết để củng cố quan hệ với chính khách và quan chức,
những người thường sẽ đền ơn bằng cách duyệt cấp các giấy phép đặc biệt
hoặc trao các ưu đãi khác. Giao dịch cửa sau dạng này gia cố quyền lực của
những người trong cuộc và làm gia tăng bất bình đẳng, đồng thời ngốn tiền
vào các ngành phi sản xuất. Ấn Độ có mảng xuất bản đầy rối rắm, mà hầu
hết đều quá nhỏ để có hiệu quả kinh tế. Trong hơn 13.000 nhật báo và
86.000 tạp chí, chưa đến 40 tờ có hơn 100.000 độc giả. Các tỷ phú bất hảo
có lẽ không sở hữu hầu hết các ấn phẩm này, nhưng họ định ra sắc thái cho
một nền văn hóa kinh doanh mà người ta xem là chuyện thường khi sở hữu
một tờ báo với mục đích gây ảnh hưởng.
Các chính phủ nào không thể kiểm soát hoặc đánh thuế giới tài phiệt
tinh ranh thì cũng khó có khả năng đầu tư để giúp giải quyết nạn bất bình
đẳng, chẳng hạn như xây dựng đường xá và sân bay. Nói tóm lại, các tỷ phú
bất hảo có xu hướng nuôi dưỡng một chu trình tham nhũng luẩn quẩn, làm
gia tăng bất bình đẳng và trì trệ sự tăng trưởng.
Sự trỗi dậy của quyền lực tỷ phú
Quyền lực của tỷ phú đang ngày càng quan trọng, vì nạn bất bình đẳng
đang gia tăng trên toàn thế giới, từ Mỹ và Anh sang Trung Quốc và Ấn Độ,
chủ yếu do sự tăng trưởng kếch xù của giới siêu giàu. Mặc dù ở nhiều quốc
