này. Khi tôi hỏi liệu nước của ông có rút lui khỏi tiến trình tự do hóa mới mẻ
mà chính phủ của ông đang thực hiện trong muộn màng, ông đáp rằng tương
lai vẫn thuộc về sự tự do hóa nền kinh tế, theo hướng của Sự đồng thuận
Washington, vì đất nước của ông đã học được kinh nghiệm cay đắng rằng
chế độ kiểm soát của nhà nước không hiệu quả.
Tại Ấn Độ, quê hương của tôi, giới kinh doanh lại chẳng bàn về Sự
đồng thuận Bắc Kinh. Họ bàn về quyền lực đang lên của giới trung gian
được ngưỡng mộ tại phòng Tea Lounge ở Taj Mansingh, một khách sạn
mang tính biểu tượng ở trung tâm Delhi, thủ đô của quốc gia. Từ lâu được
xem là nơi mà các đôi giàu có được gia đình hai bên cho ra mắt nhau hòng
tác hợp, Tea Lounge giờ đây là điểm nóng để gặp gỡ loại người tháo vát có
thể giúp giải tỏa các trở ngại và ách tắc từ chính phủ. Ngồi ở một bàn trong
đó là một nhân vật trung gian có thể giải quyết sự chậm trễ trong việc mua
đất từ nhà nước; ở một bàn khác là một tay chuyên xử lý các trường hợp
vướng mắc bởi sự chậm trễ ở tòa; ở một bàn khác nữa là người có thể đẩy
nhanh tiến độ duyệt cho vay của ngân hàng nhà nước. Những nhân vật này
được nhiều người coi là sản phẩm của một bộ máy quan liêu được dung
dưỡng và là triệu chứng kinh điển của những rắc rối cố hữu lâu nay thuộc
chủ nghĩa tư bản nhà nước. Việc một chốn như Tea Lounge biến thành một
loại văn phòng chính phủ trong bóng tối là triệu chứng của sự thối nát trong
hệ thống, mà sẽ sớm làm mất uy tín của chính phủ Manmohan Singh đương
nhiệm.
Sự ngưỡng mộ đối với chủ nghĩa tư bản nhà nước chỉ bắt đầu nhạt phai
sau khi nhiều người trong tầng lớp thượng lưu toàn cầu mất khoảng 2 ngàn
tỷ đô-la đặt cược vào sự lên ngôi của nó. Tổng giá trị của thị trường chứng
khoán mới nổi sụt từ 11 ngàn tỷ đô-la vào 2008 xuống còn khoảng 9 ngàn tỷ
đô-la vào 2013, và toàn bộ 2 ngàn tỷ đô-la bị mất ấy đều ở các công ty nhà
nước. Trong khi đó, giá trị thị trường toàn cầu của các công ty tư nhân vẫn
đứng vững trong thời gian đó. Đám đông ở Davos không chỉ bàn tán – nhiều
nhà đầu tư chiến lược đã dồn tiền vào Sự đồng thuận Bắc Kinh, dưới hình
thức các đợt quy mô lớn mua cổ phiếu của các công ty nhà nước ở Trung
Quốc và ở các quốc gia mới nổi lớn khác như Nga và Brazil. Khả năng phục
