giới đã tăng mạnh. Điều này làm tổn hại nặng nề lợi nhuận của Petrobras và
khuyến khích tiêu thụ nhiên liệu thái quá tại Brazil.
Các công ty nhà nước cũng được một số chính khách xem chủ yếu như
những cỗ máy tạo việc làm. Một nguyên tắc căn bản là tính trung bình, ở cả
các nước phát triển và mới nổi, việc làm trong chính phủ và trong các công
ty nhà nước cộng lại chiếm khoảng 20% tổng số việc làm, dựa trên dữ liệu
của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO). Các nước có lượng việc làm trong
chính phủ cao hơn nhiều so với mức đó sẽ trông cồng kềnh. Điều thú vị là,
trong các nền kinh tế Đông Á như Nhật, Hàn Quốc và Đài Loan – mà các
chính phủ có tiếng là tương đối hiệu quả - tỷ trọng việc làm trong chính phủ
so với tổng số việc làm chỉ đạt dưới 10%; Hàn Quốc đứng đầu trong dải
biên độ, với chưa đến 5% việc làm trong khu vực công. Ở đầu kia, các quốc
gia đứng đầu trong danh sách của ILO là các nước xuất khẩu dầu lớn – Na
Uy, Ả Rập Saudi và Nga – những nơi mà chính phủ chiếm hơn 33% tổng số
việc làm. Na Uy có vẻ như gây ngạc nhiên trong danh sách này, nhưng nước
này có thiên hướng chủ nghĩa tư bản nhà nước giống như các nước xuất
khẩu dầu khác, và chính phủ chiếm hơn một nửa GDP.
Kể từ khi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu tác động vào 2008, Nga
đã sử dụng các công ty nhà nước như bảo bối để tạo ra việc làm trong giai
đoạn suy thoái, gia tăng biên chế vốn đã cồng kềnh với 400.000 người tại
Gazprom, công ty khí đốt khổng lồ và là một trong các công ty nhà nước lớn
nhất của Nga, nếu không phải là lớn nhất. Riêng ngành đường sắt quốc gia
đã sử dụng hơn một triệu người. Ở Trung Quốc, nơi thường khó phân biệt
ranh giới giữa nhà nước và khu vực tư nhân, tỷ trọng ước tính việc làm của
chính phủ trong tổng số việc làm là vào khoảng 30%, vốn là con số tương
đối cao, và vẫn đang nhích lên cao hơn nữa từ 2008, mặc dù đã giảm xuống
đáng kể trong vòng ba thập kỷ qua. Tinh giản các doanh nghiệp nhà nước
khổng lồ, theo lời các nhà kinh tế về Trung Quốc, là một trong những ưu
tiên hàng đầu của chính quyền Tập Cận Bình. Riêng công ty thuốc lá quốc
doanh của chính phủ đã sử dụng nửa triệu người và chiếm 43% doanh số
thuốc lá trên toàn thế giới. Công ty lớn hơn cả năm đối thủ toàn cầu kế tiếp
của nó cộng lại và chiếm 7% nguồn thu của chính phủ Trung Quốc. Như
