thăng ở Santa Fe khiến tôi chợt nhớ đến một cảnh tương tự ở Brazil, nơi một
mạng lưới các sân đỗ trực thăng tư nhân đã nối liền sân thượng của các tổng
hành dinh công ty tại São Paulo, cho phép các nhà quản trị thoát khỏi dòng
xe cộ bất tận trên đường phố bên dưới. Ở Nigeria và nhiều quốc gia châu Phi
khác, các công ty tư nhân đã tự lo liệu trước tình trạng trục trặc thường
xuyên của lưới điện công cộng bằng cách mua những chiếc máy phát điện
cỡ lớn – và các bồn dầu to tướng chứa nhiên liệu – để đèn vẫn sáng và thang
máy vẫn chạy khi xảy ra mất điện hằng ngày. Quora, trang web cũng là diễn
đàn hỏi đáp, đã liệt kê các công việc bất thường chỉ có duy nhất tại các quốc
gia nhất định, mà nhiều nghề trong số đó đã hình thành để giải quyết các lỗ
hổng trong mạng lưới dịch vụ công.
Có hai hình thức chi tiêu có tác dụng thúc đẩy bất kỳ nền kinh tế nào –
tiêu dùng và đầu tư – và trong khi ở hầu hết các nền kinh tế dân chúng và
chính phủ chi tiêu nhiều hơn cho tiêu dùng, đầu tư là động lực quan trọng
hơn để thúc đẩy tăng trưởng và chu kỳ kinh doanh. Chi tiêu cho đầu tư
thường biến động nhiều hơn so với chi tiêu cho tiêu dùng, và giúp tạo ra các
doanh nghiệp và việc làm mới để đưa tiền vào túi của người tiêu dùng. Hình
thức này bao gồm đầu tư của cả chính phủ lẫn doanh nghiệp tư nhân vào
việc làm đường bộ, đường sắt, và đại loại, vào các nhà máy và thiết bị từ
máy văn phòng cho đến máy khoan bàn, và vào các công trình từ trường học
đến nhà ở. Câu hỏi cơ bản về triển vọng kinh tế của một quốc gia: đầu tư
đang tăng hay giảm về tỷ trọng trong nền kinh tế? Khi nó đang tăng, đà tăng
trưởng hầu như sẽ tăng tốc.
Theo thời gian, tôi nhận ra có một ngưỡng tối ưu về mức độ đầu tư,
được đo bằng tỷ trọng trong GDP. Tra từ danh sách của tôi gồm 56 nền kinh
tế hậu chiến thành công cao độ, với tỷ lệ tăng trưởng trên 6% kéo dài trong
một thập kỷ trở lên, tôi thấy rằng trung bình các nước này đã đầu tư khoảng
25% GDP trong suốt quá trình bùng nổ tăng trưởng. Thường thì tỷ lệ tăng
trưởng sẽ gia tăng khi đầu tư tăng tốc. Vì vậy, bất kỳ quốc gia mới nổi nào
muốn tăng trưởng nhanh chóng thường sẽ có cơ may rõ rệt để đạt được điều
đó khi đầu tư cao và gia tăng – khoảng từ 25 đến 35% GDP. Họ có ít cơ may
