những năm 1990. Chỉ hai quốc gia trong số này, Na Uy vào cuối những năm
1970 và Jordan vào cuối những năm 2000, thoát khỏi một cuộc trì trệ lớn
sau đó. Đây là yếu tố quan trọng của quy luật này, vì các mô thức lịch sử cho
thấy đầu tư diễn ra theo chu kỳ, và một khi nó chạm đỉnh ở mức hơn 30%
GDP và bắt đầu giảm, sự tăng trưởng kinh tế sẽ giảm tốc một phần ba trong
trung bình năm năm tiếp theo. Và nếu đầu tư đạt đỉnh ở mức hơn 40% của
GDP, tăng trưởng sẽ giảm tốc gay gắt hơn nữa, khoảng một nửa trong năm
năm sau đỉnh điểm. Các lý do của sự trì trệ này xuất phát từ bản chất cơ bản
của chu kỳ kinh tế, tức khi sự tăng trưởng diễn ra mạnh mẽ, người ta tự mãn
và tùy tiện, và rót nhiều tiền hơn vào các khoản đầu tư ngày càng không
hiệu quả. Nền kinh tế giảm tốc vì hiệu suất suy giảm.
Tín hiệu này đã nhấp nháy để cảnh báo mạnh mẽ Trung Quốc vào
những năm 2010. Bất chấp sự suy trầm trên toàn cầu về đầu tư, Trung Quốc
vẫn bị cuốn theo đà bất bình thường của cuộc bùng nổ đầu tư có lẽ lớn nhất
trên thế giới. Từ 2002 đến 2014 đầu tư tăng từ 37% lên 47% GDP, mức độ
chưa một nền kinh tế lớn nào từng đạt được. Nhiệt huyết đầu tư của Trung
Quốc vào các ngành công nghiệp nặng diễn ra đến độ mỗi năm nước này
làm ra gấp đôi lượng xi măng trên đầu người của bất kỳ quốc gia nào trên
thế giới, gồm cả Mỹ. Bằng nhiều biện pháp, Trung Quốc đã thúc đẩy đà đầu
tư vào công nghiệp đi quá xa, khi ngày càng nhiều các vụ đầu tư bắt đầu đổ
vào các mục tiêu không hiệu quả, và một khi đà bắt đầu suy giảm, nhiều khả
năng nó sẽ tiếp tục suy giảm suốt một thời gian. Số liệu của các nền kinh tế
phép mầu châu Á trước đây cho thấy xu hướng trong chi tiêu đầu tư thường
diễn ra “đơn pha”, nghĩa là một khi xu hướng đảo chiều, tình hình ấy sẽ tiếp
diễn trong nhiều năm.
Chu kỳ căn cơ của sản xuất
Với tất cả các dấu hiệu nguy hiểm mà Trung Quốc đang đối mặt, cần
lưu ý rằng phải mất một thời gian rất dài để những nguy cơ này lộ diện. Tiến
trình công nghiệp hóa của Trung Quốc khởi đầu từ một nền tảng rất thấp, và
trong ba thập kỷ đầu tư đã rót vào nhà máy, đường sá, cầu cống và các tài
sản sản xuất khác. Chỉ khi sự bùng nổ tăng trưởng bước vào thập niên thứ tư
