chính phủ độc tài có cơ may không nhiều hơn hay ít hơn các nền dân chủ
trong việc mang lại những giai đoạn dài tăng trưởng mạnh mẽ, nhưng họ
mang lại sự tăng trưởng kém ổn định hơn nhiều và có xu hướng dao động
mạnh từ chỗ tăng trưởng rất mạnh sang rất yếu. Nguy cơ này ở Sri Lanka đã
bị loại bỏ hồi năm ngoái sau khi cử tri bác bỏ nỗ lực của Tổng thống
Mahinda Rajapaksa muốn ngồi thêm nhiệm kỳ thứ tư. Giới doanh nhân bản
địa, vốn không dám chỉ trích Rajapaksa khi ông đang nắm quyền, thở phào
nói rằng thất bại của ông ta đã giũ bỏ “nguy cơ Mugabe” – hiểm họa khiến
Sri Lanka có một nhà độc tài tàn khốc như Robert Mugabe, người mà sau 35
năm cai trị đã đẩy Zimbabwe vào những đợt bùng nổ và suy thoái đến độ
điêu tàn.
Triển vọng của Ấn Độ vẫn đang ổn định và nước này tiếp tục duy trì
truyền thống lâu đời làm rối trí cả những người lạc quan lẫn bi quan. Khi
Modi mới nhậm chức, những người ủng hộ hy vọng ông sẽ vực dậy hiện
trạng, trong khi các nhà phê bình lo sợ ông sẽ tỏ ra quá hấn khích và độc
đoán đối với nền dân chủ lớn nhất thế giới này. Sau hai năm tại nhiệm, Modi
đã hành động một cách thận trọng đáng ngạc nhiên về các vấn đề kinh tế,
nương theo nếp chuyển biến từng chút của Ấn Độ. Ông đã làm được một số
việc tích cực nhưng tất yếu, như giảm trợ cấp nhiên liệu, và khích lệ nền văn
hóa theo chủ nghĩa liên bang đầy cạnh tranh giữa các bang. Ông dường như
hiểu được tầm quan trọng của giá cả ổn định và đã để yên cho ngân hàng
trung ương tập trung vào việc chống lạm phát.
Nhưng Ấn Độ dưới thời Modi cũng gợi nhiều dư luận cho những người
bi quan. Một trong những trở ngại lớn nhất để tăng trưởng nhanh là hệ thống
ngân hàng nhà nước kiểm soát 75% tất cả các khoản cho vay, cao hơn gấp
đôi mức trung bình của thế giới mới nổi. Ở một đất nước có nguồn gốc xã
hội chủ nghĩa sâu xa, việc tư hữu hóa thậm chí một số ngân hàng nhà nước
làm ăn thua lỗ cũng bị xem là động thái rất khác thường, dù rõ ràng các đơn
vị này quản lý yếu kém. Tỷ lệ các khoản cho vay của ngân hàng nhà nước
biến thành nợ xấu đã đạt mức đáng ngạc nhiên 15%. Tăng trưởng tín dụng bị
kìm hãm bởi hệ thống ngân hàng cứng nhắc, và các doanh nghiệp Ấn Độ
vẫn rất thận trọng khi đầu tư trong nước.
