gần đây đã thêm phần thông báo bằng tiếng Hoa, một sự chuyển biến đáng
kể đối với kẻ cựu thù oan nghiệt nay vẫn còn hiềm khích về món nợ máu từ
thời Thế chiến II.
Đây là một minh chứng hùng hồn về tác động kinh tế khi đồng tiền xáo
trộn giá trị mạnh mẽ, gây nên hiệu ứng thu hút du khách từ Trung Quốc –
mang theo đồng tiền đắt nhất trong thế giới mới nổi – đến Nhật Bản – nước
có đồng tiền rẻ nhất trong thế giới phát triển. Tokyo đã biến thành nơi bán
hàng giá hời, và bakugai, tức “bùng nổ mua sắm”, đã được liệt là từ thông
dụng nhất của năm 2015, khi du khách mua sắm đủ mọi thứ từ mỹ phẩm cho
đến ghế bồn cầu công nghệ cao. Tiền đang đổ vào Nhật Bản và giá nhà đã
ngừng suy giảm lần đầu tiên trong 25 năm. Đây là một dấu hiệu lành mạnh
theo quy luật về giá củ hành, cho thấy cơn giảm phát dai dẳng và khốc hại
của Nhật Bản có lẽ đang kết thúc.
Ngay cả nụ hôn của nợ nần cũng không trở nên quá đe dọa đối với Nhật
Bản như những gì người ta tưởng tượng về tổng gánh nợ đáng kinh ngạc của
nước này – 390% GDP. Gánh nặng nợ công quả thật đang cao bất thường ở
mức 220% GDP, gần gấp đôi mức của chính phủ nặng nợ kế tiếp trong thế
giới phát triển, chính phủ Ý. Nhưng hãy nhớ, tín hiệu quan trọng là tỷ lệ
tăng nợ, vốn đã rất thấp trong năm năm qua, và các ngân hàng đang dồi dào
tiền gửi (hiện nay dư thừa cho các khoản vay mới).
Nhật đang đi ngược lại với hình ảnh biếm họa về chính họ như một
quốc gia không bao giờ thay đổi, nhưng sự tiến bộ của họ xét theo một loạt
các quy luật vẫn chỉ đủ để di chuyển từ xấu lên trung bình. Nhiều nhược
điểm hệ trọng sẽ tiếp tục hạn chế triển vọng của nước này. Với dân số Nhật
Bản trong độ tuổi lao động dự kiến giảm gần 1% một năm cho đến 2020,
nước này đạt điểm tệ hại về quy luật nhân khẩu học. Trong khi sự kề cận của
Nhật Bản với Trung Quốc từng là một lợi thế thực sự theo quy luật trọng
điểm địa lý, lợi thế này đã không còn. Đầu tư đang gia tăng, nhưng một cách
yếu ớt. Đồng tiền đã rẻ hơn suốt một năm và mặc dù đang thu hút du khách
– nó vẫn chưa làm được gì nhiều để đẩy mạnh xuất khẩu. Nhật Bản có gần
một phần tư kim ngạch xuất khẩu là với Trung Quốc, nhiều hơn bất kỳ nền