Động lực chính đối với sự tăng trưởng năng suất ở Mỹ xuất phát từ con
người chính là giới khoa học, chuyên gia công nghệ, kỹ sư và nhà toán học –
các lĩnh vực mà những người nhập cư vượt trội. Bằng cách này, di dân có xu
hướng chiếm lĩnh các công việc mà người bản địa không muốn ở cả hai thái
cực thấp và cao, trong vai trò người giúp việc hoặc các giáo sư toán. Di dân
có tay nghề cao cũng thúc đẩy tiến bộ công nghệ bằng cách mang theo qua
biên giới loại kiến thức khó diễn đạt, vì được học hỏi và truyền đạt qua kinh
nghiệm thực tế, như chi tiết việc chế tạo linh kiện bán dẫn. Theo Atlas của
Đại học Harvard về Sự phức tạp Kinh tế, chìa khóa để thúc đẩy tăng trưởng
kinh tế không phụ thuộc nhiều vào từng chuyên gia bằng sự phối hợp
chuyên môn cần thiết để làm ra sản phẩm phức tạp: ví dụ, sự kết hợp kinh
nghiệm về pin, tinh thể lỏng, chất bán dẫn, phần mềm, luyện kim và sản xuất
tinh gọn cần thiết để làm ra một chiếc điện thoại thông minh. Cách nhanh
nhất để có được chuỗi nhân tài này là nhập khẩu. Quan niệm này áp dụng
cho ngày càng nhiều lĩnh vực trong một thời đại mà thậm chí nấu ăn cũng đã
trở thành khoa học ẩm thực. Trong chuyến đến Peru tháng 1-2014, tôi đã
ngạc nhiên khi khám phá ra rằng theo một số bảng xếp hạng, Lima là nơi có
ba trong số 20 nhà hàng hàng đầu thế giới, kết quả của sự pha trộn phong
cách Latin và châu Á, vốn có nguồn gốc từ dòng di dân từ Trung Quốc và
Nhật Bản hồi thế kỷ 19.
Đối với nhiều quốc gia mới nổi, cuộc chiến không chỉ là giành nhân tài
mà còn là giữ nhân tài. Trong những năm 2000, theo một ước tính, khoảng
90.000 nhà sáng chế đã rời khỏi Trung Quốc và Ấn Độ, mà nhiều người đã
đến Mỹ. Điều này thể hiện mối lợi tiềm tàng đầy ngoạn mục đối với Mỹ và
tổn thất đáng kể cho các cường quốc mới nổi, nhưng không có cách nào để
theo dõi những xu hướng này một cách có hệ thống. Tôi chỉ chú tâm nghe
ngóng để có chứng cứ về nạn chảy máu chất xám và sự đảo chiều.
Đôi khi những con số trên báo chí có thể gây hiểu nhầm. Từ 2011 đến
2015 Nga đã có con số di dân thuần dương tăng mạnh mẽ do dòng chảy
hàng trăm ngàn người đi tìm việc từ các quốc gia vệ tinh của Liên Xô cũ,
đứng đầu là Ukraine. Nhưng con số ngày càng tăng các nhân tài người Nga
rời khỏi đất nước lại vượt xa dòng nhập cư này. Hơn 180.000 người Nga đã
