Khi mọi chuyện đã qua đi, binh sĩ giàu kinh nghiệm được giao nhiệm
vụ chỉ huy thực chiến phải công nhận rằng đó là quyết định đúng đắn. Một
thành viên trong đội ngũ không nói gì trong hàng tháng trời, và rồi phát
biểu rằng anh ta rất ngạc nhiên khi thấy Lesmes tin tưởng họ nhiều đến như
vậy. Người lính đã nổi giận lúc đầu vẫn còn bực mình trong một thời gian
dài. Một thành viên khác trong nhóm PJs ở Bagram chia sẻ với tôi: “Nếu
tôi là Lesmes, chắc chắn tôi sẽ nói, ‘Vâng, tất cả chúng ta cùng đi’. Quyết
định đó thật sự quá khó khăn.”
“Tôi cũng không biết nữa, ông bạn ạ,” Lesmes bảo tôi. “Đôi khi tôi
vẫn không tin là mình đã quyết định đúng. Có thể sẽ xảy ra sự cố và quyết
định của tôi hóa ra là sai lầm. Có thể đó chỉ là nhờ may mắn. Vào thời điểm
đó không có phương án nào có vẻ là tối ưu cả.”
Khi cuộc trò chuyện kết thúc, tôi đề cập đến nghiên cứu của Weick về
những người lính cứu hỏa cháy rừng vẫn cứ giữ khư khư bộ đồ dụng cụ.
Weick giải thích, đối diện với những tình huống căng thẳng, những chuyên
gia giàu kinh nghiệm thường quay về với những gì mà họ thành thạo nhất.
Tôi bảo Lesmes rằng có lẽ những thành viên PJs trong đội của anh ấy chỉ
đang phản ứng lại một cách cảm tính, với một phản xạ thường thấy trong
những tình huống quen thuộc. Phải có những lúc cần từ bỏ ngay cả công cụ
bất khả xâm phạm là đồng hành cùng nhau, đúng không? “Vâng vâng.”
Anh gật đầu đồng ý. Tất nhiên, với tôi, đưa ra ý kiến thì rất dễ dàng. Anh
ngừng lại một lúc. “Đúng là vậy,” anh nói, “nhưng thực sự mọi thứ được
xây dựng dựa trên nguyên tắc đồng hành đó.”
Các nhà quản lý dự án Challenger đã phạm sai lầm vì quá tuân thủ
nguyên tắc. Họ bị mắc kẹt vào các công cụ thông thường khi đối mặt với
một thách thức bất thường. Đại úy Lesmes từ bỏ một công cụ bất khả xâm
phạm, và điều đó tỏ ra hiệu quả. Khi đã bình tâm trở lại, một số thành viên
trong nhóm của Lesmes thừa nhận rằng đó là quyết định đúng. Một số
người khác không bao giờ tán đồng với quyết định của anh. Suy nghĩ lại về
quyết định đó vẫn khiến Lesmes rơi nước mắt. Nó không phải là câu
chuyện cổ tích với kết thúc có hậu. Allan McDonald bảo tôi rằng nếu
NASA hoãn vụ phóng, mọi người sẽ gọi các kỹ sư đề xuất hủy vụ phóng là
